Jan van den Bergh, biechtvader Nicolaasconvent († ca. 1450)
Naedien dat her Warbout lange ghearbeit had mit prediken, mit leren, mit vele maechden te bekieren ende allen gueden een onderstant te wesen, niet alleen bynnen Utrecht mer oec bu- ten als Overijssel ende in Hollant, soe halde hem Got in vreden in ‘t jaer ons Heren M CCCC ende XIII op Sinte-Barnabasa- vent. Na hem koren die susteren tot Sinte-Cecilien enen geheiten meister Jan Galencoep, doctoer in der gothiet. Die regierde vierdehalf jaer ende toech in ’t consilium van Constans. Nae desen koren sij her Johan van Vredendael, die regierde derdehalf jaer. Nae desen regierde her Jan van den Berge iii jaer, luttel min, die naemels regierde die susteren bij den Wijngaert den wij alre lest hielden ende begroven. Hyrnae maecte men een clerchuys dye den susteren een onderstant wesen souden, mit enen rectoer als her Hermen ter Maet, die der susteren bycht hoerde, vanAlsoe verwonnen wart, had hij ’t vielal wederroepen naedat hij lanc in den kerker gelegen had. Men soud hem gebrant hebben, mer doe hij ’t wederroepen had wert hij ghesant over meer, nummer weder te lande te comen. Daernae gheviel ’t dat her Johan van den Berghe scheiden soude van den susteren bi den Wingaert. Ende her Deric van Wael, die de susteren Ten xim Maechden regier- de, mitter moeder schickeden ’t dat wij desen gueden man, her Johan, namen tot enen bychtvader ende scheiden van her Deric van Sinte-Agnieten in ‘t jaer ons Heren M CCCC ende XXXVII . Ende setten hem in een arm huys- ken aen den kerckhoff dat ons cofte An- dries Peterssoen, dye ons lange re- gierde in groter vreedsamheit ende eendrachticheit tot in sijnre outheit. Noch en hebben wi ghene scheydin- ge van onsen cureyten. Daerom aerbeiden onse vrienden dat wij verkri- gen mochten enige privilegien. Doe ver-toe ginc aldus. Want die susteren van Sunte-Agnieten ende wi ghelijc verworven hadden in enen brieff desse selve privilegien, soe worden wi gelijck besloten in Sinter- claeskerck. Ende dye men besluten soude die worden mitter processien eerliken ge- haelt ende te huys ghebrocht in tegen- wordicheit zeer veel volcks. Dat offi- cium der beslutynge dede her Tyde- man Braem ende meyster Johan Galecoep, doctoer in der gotheit, van beveel des biscops op dese tijt. Mer naemels gaff hij dye macht onsen bychtvader durende ewelike voertaen. Aldus soe worden wi ierst besloten, naemaels sin wi al besloten in onser cappellen. Dese privilegien der beslutinge ende der anderen hebben wi verkregen bij tiden Nannen onser ministra, eer wi kre- gen her Johan van den Berge, onsen vader. Mer daernae bi hoer beyder tiden heb- ben ons ghegont her Johan Ram ende meyster Aernt Elijssoen, cureyten, dat wij Nae langen jaren hyrnae, soe hadden wij zeer groet verdriet/ van onser koeken, want sij snode ende out was ende bovenal sorchlick om brant. Soe lyeten onse vader her Jo- han ende onse moeder Nanne in horen lesten tiden tymmeren een guet sterck huys dat nu onse reventer hiet, dat sij beyde bij ho- ren tiden onderdack brochten mit gro- ter vlijten ende nyet sonder druck, want somige zusteren der luttel was hem hyrin contrary waren, dye hem nochtant hyrin bestant gedaen souden hebben. Ende dese selven waren hem contrary dat sij den hoff over die stege wijen soude, dat onse susteren daerin gaen souden. Dese ende deser ghelike heeft onse moe- der Nanne bij der goedertirenheit Goedes ons veel guets gedaen, ierst alleen ende namels mit her Johan. Alsoe dat dy ’t convent bij hem beyden in gheesteliken ende tijtliken dingen zeer opgecomen is. Nu wil Got dese twe sine lieve vrien- de halen. Ende ghelike als sij malc-X anderen in den leven lieff hebben gehadt, soe en heeft sij Got niet verre in der doet doen scheyden. Naedien dan dat desse gude oude vader her Johan van sinen kintschen dagen Gode ghedient had, dat hij scheen een ander Johan Evangelist te wesen. Want sij beyde dat woert der minnen altoes in der herten ende in den mont droegen. Dese guede man her Johan was vol doechden. Dye minne Godes brant in hem, uut welker dat hij nummer ledich en was in waken, in vasten ende in ghebede. Uut deser myn- nen en lyet hij niement bijna voerbij gaen. Hye en vermaende hem ya op- ter straten lude, dye hij niet en kende. Ende niet alleen ghemeen lude, mer oec di rijken gheesteliken en waerliken nadien dat hem Got gaff. Alsoe dat vele lu- de noch nae sijnre doet weten van hem te seggen ende dit plach ghemeenlics te seggen: “Denct guet, spreect guet, doet guet, soe sijdi guet”. Ende alliken ontfenc, ende offerde Gode den Vader horen gheest in sine handen die sij vrijen- liken ontfenc. Ende is ’t dat sij yet te purgiren had, ’t en duerde niet lang, als seyde dye ’t wel wist. Si sterff onlanc nae her Johan als lii dagen nae hem, des xvii dages in april, doe sij out was lxx jaer. Ende is eerliken begaen in Sinterclaeskerc ende begraven in onser capellen bij her Johan. Nae hoere doet sin die susteren in groter ellendicheit, want si sitten sonder vader ende moeder. Her Eernst, zaliger ghedachten, Generael Minister, comet sijn kinder te troes- ten ende sij kyesen eendrachteliken een gue- de devoten maget/, ghenoemt Griete Bouwen, voer den selven minister ende dye confirmierde hij moeder te wesen. Mer noch en sijn die sus- teren niet al getroest, want si noch gheven zekeren man en hebben te biechten, want nu biechten sij den enen, nu den anderen. Dit aenmerkende, Jacop Albertssoen, die altoes trou had geweset den susteren, dat dit nyet lang en soud staen-personen. Want sij tymmerde in ’t eerst een goet schoen huus daer wij noch in spyn- nen ende boven een dormpter is als ’t oghesienliken is. Daernae koft sij aen een huus aen die noertzide des huus, mit stroy ghedect dat noch een deel staet. Daernae aen die zuuytzijde een deel cameren, daer wij van die camer maecte ons cappel ende bedecamer off daer noch die gewide stede van leit. Daernae coft sij een huus in die stege die lange tijt ons reventer plach te wesen ende nu is ons koyken. Ende daer- nae onse reventer tymmerde die nu is. Ende voertmeer over die straet veel cameren ende ruyms als men noch sien mach, daer God in der ewicheit van ghebenedijt ende ghelovet moet we- sen, die ’t verleent heeft. Daernae gheviel ’t dat her Jan van den Berghe scheyden souden van den zusteren bi den Wijngaert. Ende her Dirck van Wael, die den zusteren Ten xim Meechden regierde ende schicketdat mitter moeder dat wij dese goede man, her Jan, namen tot enen biechtvader ende scheyden van her Dirck van Vreden- dael, hoer biechtvader van Sunte-Agnieten, die plach ons mede te horen, in ’t jaer ons Heren M CCCC ende XXXVII . Ende setten hem in een arm huusgen aen den kerchoff dat ons cofte Andries Peterssoen, die ons lange regierde in groter vreedsaemheit ende eendrachticheit tot sijnre outheit. Noch en hebben wij gheen scheydin- ghe van onsen cureyten. Daerom arbeiden onse vrienden dat wij vercrigen mochten enighe previlegien. Doe ver- cregen wij van her Wenmaer van Huys- weerden ende van her Jan Ram, cureyten der prochien van Sunterclaes, dat wij kiesen mochten een biechtvader, ende een ghewiet outaer te hebben ende dat hei- lighe sacrament bij ons te hebben. Ende dat wij dat heylighe sacrament van onsen eyghen biechtvader mochten ontfanghen, ende voertaen doen mochten als die brieven dit begrepen hebben dieGalecoep, doctoer in der gotheit, van beveel des biscops op dese tijt. Mer naemals gaff hij die macht onse biechtvader duerende eweliken voert- aen. Aldus so worden wij eerst besloten, naemaels sijn wij al besloeten in on- ser cappellen. Dese previlegien der beslutinge ende der anderen hebben wij verkregen bij tijden Nannen onser mynistra eer wij kregen her Jan van den Berghe, onsen vader. Mer daernae bij hoer beider tijden hebben ons ghegont her Johan Ram ende meyster Aernt Elyaessoen, cureyten, dat wij moch- ten doen wijen onse cappelle, die noch onghewiet was. Dat ghescye- de van bisscop Johan Corkaengen in ’t jaer ons Heren M CCCC ende XLVIII op Sunte-Stevensdach des anderen dages nae Korsdach, vii kalendae mensis decembris, daer eerst die kermisse off was opter octave van Pinxteren ende naemaels verset wort des dinxdagesnae Pinxteren bij consente bisscop Roeloff van Diephout. Nae langen jaren hierna so hadden wij seer groet verdriet van onser koeken, want sij snode ende out was ende bovenal so sorchlick om brants wil. Soe lieten onse vader her Jan van den Berge ende onse moeder Nanne in horen lesten tijden tymmeren een goet sterck huus dat nu onse reventer is; dat sij beide bij horen tijden onderdack brochten. Deser gheliken heeft onse moeder Nan- ne bider goedertierenheit Gods ons veel goets gedaen, eerst alleen ende namaels mit her Jan. Also dat dit con- vent bij hen beyden in gheesteliken ende tijtliken dinghen seer opgecomen is. Nae Nanne moeders doot sijn die susteren in groter ellendicheit, want sij sitten sonder vader ende moeder. Her Eernst, saligher gedachten, Gene- rael Minister, comet sijn kynder te troesten ende sij kyesen eendrachteliken een goede devote meecht, ghenoemt
subject
Jan van den Bergh, biechtvader Nicolaasconvent († ca. 1450)
label
Jan van den Bergh, biechtvader Nicolaasconvent († ca. 1450)