Sanni Yakuma-masker van de demon Maha Kola Sanni Yaka

Beschilderd houten masker, gebruikt in 'Sanni Yakuma'-ceremonies. Het masker stelt Maha Kola Sanni Yaka voor. Het masker bestaat uit drie delen, die los van elkaar zijn: middenstuk en 2 zijstukken. <BR> Middenstuk: het stuk bestaat uit een demonenkop waarop een volledige demon staat. <BR> De kop heeft een donkerrood gezicht. <BR> Ogen: uitpuilend, wit met zwarte pupillen, rood omlijnd; oogbogen zijn versierd met een geel/wit/zwart bladmotief. <BR> Neus: groot, breed; versierd met gele motieven. <BR> Mond: breed, dicht; brede, rode lippen; witte tanden. <BR> Oren: ronde schijven, zwart met geel/groen/wit bloemmotief, middenin een verdikking met geel/wit/rood bloemmotief. <BR> Vanuit de onderkant van de schijven komen versieringen in bladvorm naar boven (geel/rood/paars). <BR> Op deze kop staat een volledige demon. <BR> Voeten staan boven de ogen van de kop; witte teennagels; rond de voeten zit een mensenfiguur gedraaid (geel). <BR> Lijf: donkergroen met gele versiering; handen opgeheven, palmen omhoog, witte nagels; in de handen houdt hij 2 rode mensenfiguren (los erbij). <BR> Hij draagt een 'sarong' tot op de knieën: rond het middel een smalle geel/rode band, 'sarong' is groen met rood/geel bladmotief. <BR> Gezicht: donkergroen met gele vlekjes. <BR> Ogen: uitpuilend, wit met zwarte pupillen, rode lijnen; oogbogen met geel/wit/groen bladmotief. <BR> Tussen de ogen: (mogelijk) gestileerde frons, geel/rood/zwart. <BR> Neus: groot, opstaand, gele versiering. <BR> Mond: breed, dicht; spitse witte tanden, tussen de tanden een rood mensenfiguur; brede rode lippen. <BR> Oren: schijven, wit met geel/groen bloemmotief. <BR> Hoofdtooi: 5 opgerichte cobra's ('naga's) met de staarten ineengekruld, rood/zwart/blauw/wit; de cobra's hebben zwarte gezichtjes; door de cobra's heen ligt een rood mensenfiguur. <BR> Aan beide zijden van de demon rijst een cobra omhoog tot de schouders, wit/zwart/rood. Zijstuk links: langs het middenstuk loopt een zwarte lat, waaraan het zijstuk bevestigd is, het paneel is uit 1 stuk gesneden. <BR> Vanaf de oren van de onderste kop stijgt een cobra (geel/wit/rood/groen; gezichtje) kronkelend omhoog tot aan de hoofdtooi van de grote demon. <BR> Daartussen zijn 9 kleine maskers uitgesneden: 1 bovenaan, daaronder 8 maskers in paren. Van boven naar beneden: <BR> a) (Deva Sanniya) geel menselijk gezicht, fijne neus en mond, rode lippen; gele spitse hoofdtooi met vlammotief in rood, langs hoofd afhangende banden; <BR> b t/m i zijn demonenkoppen, allen met menselijke oren: <BR> b) rood, vanaf de neusrug stijgen 3 cobra's omhoog; <BR> c) groen, kale kop; <BR> d) groen, mond scheef getrokken naar rechts; <BR> e) geel, linkerhelft niet bewerkt, daar stijgt een cobra omhoog; <BR> f) rood, hoofdtooi van rood/gele vlammen; <BR> g) rood, zwart geverfd haar; <BR> h) groen, cobra stijgt op tussen de ogen; <BR> i) blauw, grote rode tanden steken over onderkaak heen. <BR> Zijstuk rechts: opbouw is hetzelfde als links, de demonen zijn anders: <BR> a) geel demonen gezicht, neus en mond, rode lippen; gele hoofdtooi van wit/rode banden, langs hoofd afhangende banden; <BR> b) rood, zwart geverfd haar; <BR> c) groen, 3 cobra's stijgen op vanaf de neusrug; <BR> d) donkerblauw; <BR> e) geel, rond de ogen stijge 2 cobra's omhoog; <BR> f) geel, tulband ('talappava') op de kop; <BR> g) rood, zwart haar en een zwarte vlek op de kop; <BR> h) blauw, cobra stijgt op tussen ogen; <BR> i) groen, rood/witte tulband ('talappava').<BR> <BR> Dit masker stelt Maha Kola Sanni Yaka voor, ook wel Daha Ata Sanni Yaka of Raja Mulu Sanni Yaka genoemd. In de zijstukken zijn 18 'sanniya's afgebeeld, die de manifestaties ('avatara's) van de demon weergeven. Elk van de 18 'sanniya's veroorzaakt een ziekte die te maken heeft met slijm ('slesma'), gal ('pitta') of de adem ('vata'). De afzonderlijke 'sanniya's zijn moeilijk te identifïceren, omdat tussen regio's verschillen in benoeming van de 'sanniya's bestaat. Er zijn meer dan 30 benoemingen bekend. Er is geen speciale volgorde waarin de 'sanniya's afgebeeld moeten worden. De twee cobra's langs het lijf van de staande demon staan voor de giftige adem van de demon. De 5 cobra's in de kroon staan voor de 5 soorten hoofdpijn die de demon kan veroorzaken.<BR> De mensenfiguren die op het lijf van de demon zichtbaar zijn, geven koning Samkhapala en zijn gevolg weer. Dit verwijst naar de oorsprongsmythe van Maha Kola Sanni Yaka: de koning liet zijn vrouw vermoorden omdat hij haar verdacht van overspel, haar ongeboren kind wist te overleven en werd een wrede demon. Dit masker is hoogst waarschijnlijk nooit gedragen door een danser, maar neergezet tijdens de ceremonie. Het zou te groot en te zwaar zijn om in balans te houden. Dit masker is waarschijnlijk niet gemaakt voor ceremonieel gebruik: het is een stuk kleiner dan de norm, bovendien zijn de kleuren zeer fel wat een teken van moderniteit is. De gezichtjes in de zijstukken zijn niet erg fijn bewerkt. Op de achterkant staat met pen geschreven 'museum, Leiden, Holland'. Vermoedelijk is het recentelijk in opdracht is gemaakt.<BR> (Lammers 1995).

Sanni Yakuma-masker van de demon Maha Kola Sanni Yaka

Beschilderd houten masker, gebruikt in 'Sanni Yakuma'-ceremonies. Het masker stelt Maha Kola Sanni Yaka voor. Het masker bestaat uit drie delen, die los van elkaar zijn: middenstuk en 2 zijstukken. <BR> Middenstuk: het stuk bestaat uit een demonenkop waarop een volledige demon staat. <BR> De kop heeft een donkerrood gezicht. <BR> Ogen: uitpuilend, wit met zwarte pupillen, rood omlijnd; oogbogen zijn versierd met een geel/wit/zwart bladmotief. <BR> Neus: groot, breed; versierd met gele motieven. <BR> Mond: breed, dicht; brede, rode lippen; witte tanden. <BR> Oren: ronde schijven, zwart met geel/groen/wit bloemmotief, middenin een verdikking met geel/wit/rood bloemmotief. <BR> Vanuit de onderkant van de schijven komen versieringen in bladvorm naar boven (geel/rood/paars). <BR> Op deze kop staat een volledige demon. <BR> Voeten staan boven de ogen van de kop; witte teennagels; rond de voeten zit een mensenfiguur gedraaid (geel). <BR> Lijf: donkergroen met gele versiering; handen opgeheven, palmen omhoog, witte nagels; in de handen houdt hij 2 rode mensenfiguren (los erbij). <BR> Hij draagt een 'sarong' tot op de knieën: rond het middel een smalle geel/rode band, 'sarong' is groen met rood/geel bladmotief. <BR> Gezicht: donkergroen met gele vlekjes. <BR> Ogen: uitpuilend, wit met zwarte pupillen, rode lijnen; oogbogen met geel/wit/groen bladmotief. <BR> Tussen de ogen: (mogelijk) gestileerde frons, geel/rood/zwart. <BR> Neus: groot, opstaand, gele versiering. <BR> Mond: breed, dicht; spitse witte tanden, tussen de tanden een rood mensenfiguur; brede rode lippen. <BR> Oren: schijven, wit met geel/groen bloemmotief. <BR> Hoofdtooi: 5 opgerichte cobra's ('naga's) met de staarten ineengekruld, rood/zwart/blauw/wit; de cobra's hebben zwarte gezichtjes; door de cobra's heen ligt een rood mensenfiguur. <BR> Aan beide zijden van de demon rijst een cobra omhoog tot de schouders, wit/zwart/rood. Zijstuk links: langs het middenstuk loopt een zwarte lat, waaraan het zijstuk bevestigd is, het paneel is uit 1 stuk gesneden. <BR> Vanaf de oren van de onderste kop stijgt een cobra (geel/wit/rood/groen; gezichtje) kronkelend omhoog tot aan de hoofdtooi van de grote demon. <BR> Daartussen zijn 9 kleine maskers uitgesneden: 1 bovenaan, daaronder 8 maskers in paren. Van boven naar beneden: <BR> a) (Deva Sanniya) geel menselijk gezicht, fijne neus en mond, rode lippen; gele spitse hoofdtooi met vlammotief in rood, langs hoofd afhangende banden; <BR> b t/m i zijn demonenkoppen, allen met menselijke oren: <BR> b) rood, vanaf de neusrug stijgen 3 cobra's omhoog; <BR> c) groen, kale kop; <BR> d) groen, mond scheef getrokken naar rechts; <BR> e) geel, linkerhelft niet bewerkt, daar stijgt een cobra omhoog; <BR> f) rood, hoofdtooi van rood/gele vlammen; <BR> g) rood, zwart geverfd haar; <BR> h) groen, cobra stijgt op tussen de ogen; <BR> i) blauw, grote rode tanden steken over onderkaak heen. <BR> Zijstuk rechts: opbouw is hetzelfde als links, de demonen zijn anders: <BR> a) geel demonen gezicht, neus en mond, rode lippen; gele hoofdtooi van wit/rode banden, langs hoofd afhangende banden; <BR> b) rood, zwart geverfd haar; <BR> c) groen, 3 cobra's stijgen op vanaf de neusrug; <BR> d) donkerblauw; <BR> e) geel, rond de ogen stijge 2 cobra's omhoog; <BR> f) geel, tulband ('talappava') op de kop; <BR> g) rood, zwart haar en een zwarte vlek op de kop; <BR> h) blauw, cobra stijgt op tussen ogen; <BR> i) groen, rood/witte tulband ('talappava').<BR> <BR> Dit masker stelt Maha Kola Sanni Yaka voor, ook wel Daha Ata Sanni Yaka of Raja Mulu Sanni Yaka genoemd. In de zijstukken zijn 18 'sanniya's afgebeeld, die de manifestaties ('avatara's) van de demon weergeven. Elk van de 18 'sanniya's veroorzaakt een ziekte die te maken heeft met slijm ('slesma'), gal ('pitta') of de adem ('vata'). De afzonderlijke 'sanniya's zijn moeilijk te identifïceren, omdat tussen regio's verschillen in benoeming van de 'sanniya's bestaat. Er zijn meer dan 30 benoemingen bekend. Er is geen speciale volgorde waarin de 'sanniya's afgebeeld moeten worden. De twee cobra's langs het lijf van de staande demon staan voor de giftige adem van de demon. De 5 cobra's in de kroon staan voor de 5 soorten hoofdpijn die de demon kan veroorzaken.<BR> De mensenfiguren die op het lijf van de demon zichtbaar zijn, geven koning Samkhapala en zijn gevolg weer. Dit verwijst naar de oorsprongsmythe van Maha Kola Sanni Yaka: de koning liet zijn vrouw vermoorden omdat hij haar verdacht van overspel, haar ongeboren kind wist te overleven en werd een wrede demon. Dit masker is hoogst waarschijnlijk nooit gedragen door een danser, maar neergezet tijdens de ceremonie. Het zou te groot en te zwaar zijn om in balans te houden. Dit masker is waarschijnlijk niet gemaakt voor ceremonieel gebruik: het is een stuk kleiner dan de norm, bovendien zijn de kleuren zeer fel wat een teken van moderniteit is. De gezichtjes in de zijstukken zijn niet erg fijn bewerkt. Op de achterkant staat met pen geschreven 'museum, Leiden, Holland'. Vermoedelijk is het recentelijk in opdracht is gemaakt.<BR> (Lammers 1995).