Ceremoniële voedselschaal

Ovaalvormige, ceremoniële voedselschaal. Aan de binnenkant sporen van sagopap. Aan de beide uiteinden is een gestileerd mensenkopje uitgesneden met een verlengsel dat een weergave is van een haarkorf, een hoofdtooi van geïnitieerde mannen. Het haar wordt door de korf heen getrokken om aan de bovenkant uit te steken in een knoet (zie Hogbin 1970, afb. op p. 122; Hogbin 1978, afb. getiteld “Kawang” tussen pp. 84 en 85). Het mensenkopje is grotendeels ingebed binnen de omlijsting van de schaal. Het concept van een mensenkopje met haarkorf als greep van een voedselschaal komt veel minder vaak voor dan krokodillenkopjes die als greep fungeren. Onder de rand is een rondgaande gekartelde richel uitgesneden., een kenmerk dat relatief weinig lijkt voor te komen en dan vooral bij de grotere exemplaren. De schaal vertoont sporen van intensief gebruik. <BR> Bespreking: In het algemeen worden dergelijke schalen gebruikt voor het opdienen en eten van sagopap, waarbij bij het dragen de beide uiteinden als greep worden gebruikt. Sago is in het betreffende gebied het hoofdvoedsel. De sago is afkomstig uit het merg van de sagopalm dat losgeklopt wordt. Na spoelen met water, kneden en zeven (om de sago te scheiden van de onbruikbare pulp), bezinkt ze in een houder of trog van plantaardig materiaal, of – in een enkel gebied - een grote pot met een wijde opening, waarna het water kan worden afgegoten. Er zijn verschillende manieren om het zo gewonnen sagomeel te bereiden tot een maaltijd, al naar gelang de behoefte en culturele traditie. zowel in vastere vorm, bijvoorbeeld als een soort brood of koek, als in de vorm van een soort pap. In het laatste geval wordt de sago gemengd met eerst koud en later kokend water en door roeren tot een stijfselachtige brei gebracht. (Voor basisinformatie in kort bestek over sago en haar bereidingswijzen, zie Lea 1972, en Lea 1972, en May 1984, pp. 52-56; Voor een beschrijving van het proces bij de Kire – ten oosten van de benedenloop van de Ramu-rivier - zie Van den Berg and Berman 1992, pp. 12b-16a, inclusief pl.. 8). In deze elastische vorm wordt de sago in het Ramu mondingsgebied (inclusief het gebied van de benedenloop van de Ramu-rivier) en enkele aangrenzende gebieden opgediend in voedselschalen zoals deze. Bovenop de nogal glibberige substantie kan een visje geplaatst worden of één of meer krabben, en ook enige groente (bijvoorbeeld slierten van een waterplant uit de moerasgebieden of de bladeren van de Gnetum gnemon), als aanvulling op de sago (Van den Berg and Berman 1992, p. 14, pl. 8, tweede afbeelding van onder; Smidt and Eoe 1999, p. 126, afb. 13.16). Bij ceremoniële maaltijden kan ook vlees worden toegevoegd, bijvoorbeeld van het varken (zie Van den Berg and Berman 1992, p. 53, plate.36, midden). <BR> Voedselschalen zoals deze waren aan het eind van de jaren zeventig van de vorige eeuw nog volop in gebruik en werden ook nog steeds nieuw vervaardigd voor eigen gebruik (persoonlijke observatie DS, zie ook Borkent 1978, p. 14, L4).<BR> DS 2010

Ceremoniële voedselschaal

Ovaalvormige, ceremoniële voedselschaal. Aan de binnenkant sporen van sagopap. Aan de beide uiteinden is een gestileerd mensenkopje uitgesneden met een verlengsel dat een weergave is van een haarkorf, een hoofdtooi van geïnitieerde mannen. Het haar wordt door de korf heen getrokken om aan de bovenkant uit te steken in een knoet (zie Hogbin 1970, afb. op p. 122; Hogbin 1978, afb. getiteld “Kawang” tussen pp. 84 en 85). Het mensenkopje is grotendeels ingebed binnen de omlijsting van de schaal. Het concept van een mensenkopje met haarkorf als greep van een voedselschaal komt veel minder vaak voor dan krokodillenkopjes die als greep fungeren. Onder de rand is een rondgaande gekartelde richel uitgesneden., een kenmerk dat relatief weinig lijkt voor te komen en dan vooral bij de grotere exemplaren. De schaal vertoont sporen van intensief gebruik. <BR> Bespreking: In het algemeen worden dergelijke schalen gebruikt voor het opdienen en eten van sagopap, waarbij bij het dragen de beide uiteinden als greep worden gebruikt. Sago is in het betreffende gebied het hoofdvoedsel. De sago is afkomstig uit het merg van de sagopalm dat losgeklopt wordt. Na spoelen met water, kneden en zeven (om de sago te scheiden van de onbruikbare pulp), bezinkt ze in een houder of trog van plantaardig materiaal, of – in een enkel gebied - een grote pot met een wijde opening, waarna het water kan worden afgegoten. Er zijn verschillende manieren om het zo gewonnen sagomeel te bereiden tot een maaltijd, al naar gelang de behoefte en culturele traditie. zowel in vastere vorm, bijvoorbeeld als een soort brood of koek, als in de vorm van een soort pap. In het laatste geval wordt de sago gemengd met eerst koud en later kokend water en door roeren tot een stijfselachtige brei gebracht. (Voor basisinformatie in kort bestek over sago en haar bereidingswijzen, zie Lea 1972, en Lea 1972, en May 1984, pp. 52-56; Voor een beschrijving van het proces bij de Kire – ten oosten van de benedenloop van de Ramu-rivier - zie Van den Berg and Berman 1992, pp. 12b-16a, inclusief pl.. 8). In deze elastische vorm wordt de sago in het Ramu mondingsgebied (inclusief het gebied van de benedenloop van de Ramu-rivier) en enkele aangrenzende gebieden opgediend in voedselschalen zoals deze. Bovenop de nogal glibberige substantie kan een visje geplaatst worden of één of meer krabben, en ook enige groente (bijvoorbeeld slierten van een waterplant uit de moerasgebieden of de bladeren van de Gnetum gnemon), als aanvulling op de sago (Van den Berg and Berman 1992, p. 14, pl. 8, tweede afbeelding van onder; Smidt and Eoe 1999, p. 126, afb. 13.16). Bij ceremoniële maaltijden kan ook vlees worden toegevoegd, bijvoorbeeld van het varken (zie Van den Berg and Berman 1992, p. 53, plate.36, midden). <BR> Voedselschalen zoals deze waren aan het eind van de jaren zeventig van de vorige eeuw nog volop in gebruik en werden ook nog steeds nieuw vervaardigd voor eigen gebruik (persoonlijke observatie DS, zie ook Borkent 1978, p. 14, L4).<BR> DS 2010