Eenvoudig Asave-houten masker, licht gebogen, waarin behalve gaten voor de ogen, neus en mond geen versieringen zijn aangebracht. Het oppervlak is ruw gelaten. Op de kin zijn wortelrestanten achtergelaten, welke een baard suggereren. Van het touwtje waarmee het masker voorgebonden kon worden, resteren nog slechts twee korte stukjes. Het masker is op Palmpasen (Domingo de Ramos) aangekocht voor de prijs van 150 pesos. Daarnaast werden nog enkele andere onderdelen van het kostuum voor de Pa(i)xtle-dans gekocht. (Paixtle = mos).<BR> <BR> Het masker werd gemaakt, gedragen en verkocht door de heer Guzman, adres: Hidalgo 100. De Paixtledans sterft uit, San Andrés Ixtlán is een van de laatste dorpen waar deze dans nog levend is. Het is een eenvoudige rijdans, waarbij men grotendeels in mos gehuld is, een hoed met kleurige linten en halve maantjes op heeft (nr. 5069-325), het masker voor het gezicht en de rest van het hoofd en de nek wordt bedekt door een zakdoek. In de linkerhand heeft men een houten wandelstok met een handvat in de vorm van een hertekop plus touwtjes met belletjes eraan, in de rechterhand heeft men een kalebas gevuld met steentjes of een ander schudinstrument (nr. 5069-327).<BR> Overigens hebben de laatste decennia wel de nodige mutaties in deze traditionele uitdossing plaatsgevonden. Zo loopt er tegenwoordig in de dans ook iemand met een rubberen gorillamasker uit de fabriek. (nr. 5069-328).<BR> <BR> In grote lijnen verloopt de dans als volgt: de dansers - Viejitos (oude mannen) staan in twee rijen tegenover elkaar, ze stampen gelijktijdig met de rinkelstokken op de grond, imiteren het gehinnik van een paard, en op het ritme van het gestamp en de muziek van één viool en van één trommel draait men linksom en rechtsom, en vormen daarna één rij. Vervolgens lanceert de leider van de groep de kreet: "Vuelta Compadre" ("omkeren vrienden"), hetgeen luidkeels door de anderen overgenomen wordt, waarna iedereen weer om zijn as draait en twee rijen tegenover elkaar geformeerd worden.<BR> De dans is volgens de literatuur gewijd aan de moeder der godinnen (Teteoinman) ofwel Cihuacoátl (slangenvrouw), waaruit de pré-Columbiaanse oorsprong van deze dans blijkt en het aspekt van de vruchtbaartheidscultus.<BR> <BR> Zie van deze serie de nrs.: 5069-325, 327 en 328.