Ongeglazuurde aardewerk vijzel, bestaande uit een ondiepe schaal met drie pootjes (Molcajete in het Spaans; Molcaxetl in het Nahuatl). Specifiek voor Tulimán is dat één van deze pootjes is omgevormd tot een oortje, zodat de vijzel opgehangen kan worden. De versieringen zijn een heleboel ruitjes, die in de binnenzijde in de ongebakken klei gekrast zijn, en voorts eenvoudige, slordig aangebrachte bloemmotieven van donkerbruine minerale verf op de buitenkant. De vijzels zijn altijd tripoïde ten bate van de stabiliteit bij het gebruik. Ze zijn één van de meest wijdverspreidde en kenmerkende gebruiksvoorwerpen in het Indiaanse huishouden.<BR> De molcaxetl's worden gewoonlijk uit vulcanische steensoorten gemaakt, maar in de regio van Tulimán wordt altijd klei als vervangende grondstof aangewend. Daarbij wordt om te beginnen de klei tot pannekoekjes geplet, waarna de schaal met de hand wordt nagevormd bovenop een mannelijke moldvorm, en vervolgens worden de pootjes toegevoegd. De vijzels worden door heel Mexico gebruikt, voornamelijk om chilipepers, kruiden etc. in te vermalen, met behulp van wrijfstenen.<BR> Deze vijf vijzels (5069-175a t/m 175e) zijn tezamen met vijzel nr. 5069-176 van dezelfde serie aangekocht op de Feria van Tepalcingo, 3 viernes de la Cuaresma voor het totaalbedrag van 135 pesos. Koopman was Francisco de Copalillo.<BR> Vervaardigd door Nahua-indianen.