Houten kistje met daarin 37 opgevouwen kaarten van papier

Dit is een kaart van de stad Edo, huidig Tokyo, in 37 delen. De opgevouwen kaarten - elk met een eigen kaft - zijn opgeborgen in een daartoe bestemd houten kistje. De kaart werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1846 (toen naar het schijnt in 31 delen), maar dit exemplaar is een heruitgave van tussen 1849 en 1855. Daarvan lijkt het een vroege druk te zijn - dit soort kaarten werd soms wel enkele jaren achtereen gedrukt, maar op zeker moment raakt de informatie achterhaald natuurlijk. Dit exemplaar is in 1886 aan het museum geschonken door de scheikundige Dr. Koenraad Wolter Gratama (1831-1888), die tussen 1866 en 1871 in Japan woonde. Ook omdat de stad Edo in 1868 omgedoopt werd tot Tokyo is de kans groot dat Gratama een kaart kocht of kreeg die al enkele jaren oud was. <BR> <BR> Dit soort kaarten staat bekend onder de term ‘kiriezu 切絵図’, oftewel ‘uitgesneden geïllustreerde kaarten’. Elke kaart toont dus een wijk of deel van de stad, met (lokale) straat/wijk/brugnamen en uitgebreide uitleg over wie waar woonde. Met name de informatie over welke samoerai-familie in welke residentie woonde, en welke rang die samoerai had, was belangrijke informatie. Omdat de kaart ingedeeld is in handzame, opgevouwen delen, konden mensen er een paar tegelijk meenemen van de plekken waar ze die dag zouden komen, zonder een complete kaart van de hele stad mee te hoeven slepen. Met driehoekjes wordt aangegeven welke straten oplopen of aflopen. Er staan ook locaties op van de veelvoorkomende beveiligingsposten (tsujibansho 辻番所), aangeduid met zwarte (lege) vierkantjes. Daarvan zijn er bijvoorbeeld veel te vinden op kaart 1, waar het kasteel van Edo op staat, waar de shogun resideerde. Tenminste, alleen de locatie is aangegeven, de werkelijke indeling van het kasteel is vrijwel letterlijk ‘in nevelen gehuld’.<BR> <BR> EDO KIRIEZU 江戸切絵図<BR> Mapmaker: Takashiba Mitsuo 高柴三雄 (act. mid 19th century)<BR> Place of publication: Edo 江戸<BR> Publisher: Ômiya Gohei 近江屋吾平<BR> Date of publication: Kaei 2 (1849)-Ansei 2 (1855)<BR> Collation: set of 37 maps of Edo; c. 450 mm × 630 mm. Maps, signed: Takashiba Mitsuo 高柴三雄; Murakami Itsuo 村上五雄, and others.<BR> Colophon: date: Kaei 2 (1849)/Kaei 4 (1851)/Ansei 2 (1855); publisher: Kingodô 近吾堂, Ômiya Gohei.

Houten kistje met daarin 37 opgevouwen kaarten van papier

Dit is een kaart van de stad Edo, huidig Tokyo, in 37 delen. De opgevouwen kaarten - elk met een eigen kaft - zijn opgeborgen in een daartoe bestemd houten kistje. De kaart werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1846 (toen naar het schijnt in 31 delen), maar dit exemplaar is een heruitgave van tussen 1849 en 1855. Daarvan lijkt het een vroege druk te zijn - dit soort kaarten werd soms wel enkele jaren achtereen gedrukt, maar op zeker moment raakt de informatie achterhaald natuurlijk. Dit exemplaar is in 1886 aan het museum geschonken door de scheikundige Dr. Koenraad Wolter Gratama (1831-1888), die tussen 1866 en 1871 in Japan woonde. Ook omdat de stad Edo in 1868 omgedoopt werd tot Tokyo is de kans groot dat Gratama een kaart kocht of kreeg die al enkele jaren oud was. <BR> <BR> Dit soort kaarten staat bekend onder de term ‘kiriezu 切絵図’, oftewel ‘uitgesneden geïllustreerde kaarten’. Elke kaart toont dus een wijk of deel van de stad, met (lokale) straat/wijk/brugnamen en uitgebreide uitleg over wie waar woonde. Met name de informatie over welke samoerai-familie in welke residentie woonde, en welke rang die samoerai had, was belangrijke informatie. Omdat de kaart ingedeeld is in handzame, opgevouwen delen, konden mensen er een paar tegelijk meenemen van de plekken waar ze die dag zouden komen, zonder een complete kaart van de hele stad mee te hoeven slepen. Met driehoekjes wordt aangegeven welke straten oplopen of aflopen. Er staan ook locaties op van de veelvoorkomende beveiligingsposten (tsujibansho 辻番所), aangeduid met zwarte (lege) vierkantjes. Daarvan zijn er bijvoorbeeld veel te vinden op kaart 1, waar het kasteel van Edo op staat, waar de shogun resideerde. Tenminste, alleen de locatie is aangegeven, de werkelijke indeling van het kasteel is vrijwel letterlijk ‘in nevelen gehuld’.<BR> <BR> EDO KIRIEZU 江戸切絵図<BR> Mapmaker: Takashiba Mitsuo 高柴三雄 (act. mid 19th century)<BR> Place of publication: Edo 江戸<BR> Publisher: Ômiya Gohei 近江屋吾平<BR> Date of publication: Kaei 2 (1849)-Ansei 2 (1855)<BR> Collation: set of 37 maps of Edo; c. 450 mm × 630 mm. Maps, signed: Takashiba Mitsuo 高柴三雄; Murakami Itsuo 村上五雄, and others.<BR> Colophon: date: Kaei 2 (1849)/Kaei 4 (1851)/Ansei 2 (1855); publisher: Kingodô 近吾堂, Ômiya Gohei.