Mat

Lange brede mat, diagonaal gevlochten van pandanusbladreepjes. Zonder verdere versieringen. Aan één zijkant zijn brede pandanusbladrepen als franje aangezet.<BR> <BR> Naast manden en tassen werden ook matten van vlechtwerk gemaakt. Vlechtwerk was voornamelijk de taak van de vrouwen maar mannen beheersten het ook, voornamelijk om vlug een draagmand uit palmblad te maken.<BR> <BR> Alle matten worden gemaakt van pandanusblad (Pandanus tectorius) en elke vrouw heeft haar eigen bomen die rondom het dorp geplant zijn. De bladeren worden geoogst wanneer ze nog groen zijn, daarna in het vuur gehouden om ze zachter te maken en vervolgens in smalle repen gesneden. Hierna worden de repen in water geweekt en in de zon gebleekt. Wanneer de repen dit proces hebben ondergaan worden ze enkele maanden in een donkere en vochtige plaats in huis bewaard.<BR> Alle verschillende soorten matten worden met dezelfde techniek gevlochten. Ze bestaan uit twee delen die met een naad in het centrale deel aan elkaar bevestigd zijn. De eigenlijke mat wordt diagonaal op de rand gevlochten, de open geweven randen worden parallel aan de naad geweven. Tijdens het vlechten van de mat worden eenvoudige en ingewikkelde vlechttechnieken uitgevoerd om verschillende complexe patronen te creëren. Alle vrouwen kennen ongeveer vier of vijf verschillende technieken en de beste vlechtsters kennen zelfs tot twintig patronen en enkele variaties op elk patroon. Deze patronen worden voor alle soorten matten gebruikt. De patronen worden meestal in vierkanten gerangschikt, maar ook in lange smalle rijen, in gebroken lijnen of rondom een klein centraal patroon. De namen van de patronen zijn afgeleid van natuurlijke elementen, de naam van de vrouw die hem het eerst gemaakt heeft of, wat het meest voorkomt, de naam van een plant. De eenvoudigste patronen worden van moeder op dochter, de ingewikkeldere worden door experts aan beginners doorgegeven. Het duurt soms jaren voordat de vlechtster de complexere technieken en patronen onder de knie heeft. Wanneer matten geverfd worden is dat altijd in één kleur: rood. Vroeger werd deze kleurstof verkregen uit de wortel van een klimplant (Rham. Ventilago neocaledonicum), tegenwoordig gebruiken de vrouwen commerciële verfstoffen die veel verschillende tinten rood geven. Matten die toch in een andere kleur zijn geverfd, wat zelden voorkomt, zijn veel minder waard dan de roodgekleurde en de maakster ervan wordt bekritiseerd. De matten worden bewaard tot het moment dat ze uitgewisseld kunnen worden bij ceremonies. <BR> <BR> Matten hadden veel verschillende functies voor dagelijks en ceremonieel gebruik. Ze konden bijvoorbeeld dienen als slaapmatten, kleding voor mannen en vrouwen en als draagdoeken. Ook speelden sommige soorten matten een belangrijke rol in ceremonies en rituele uitwisselingen die in feite niet uitgevoerd konden worden zonder de door vrouwen gemaakte matten. Fijngevlochten ceremoniële matten hadden vaak roodgeverfde decoraties en de techniek waarmee ze werden gemaakt werd voor de mannen geheim gehouden. De matten met rode patronen werden vaak voor rituele verwantschapspresentaties geproduceerd waarvan de grotere matten gebruikt werden om de overledene erin te wikkelen. Zij waren vormden ook een belangrijk deel van de begrafenisbetalingen. Vrouwen zijn de producenten en de eigenaars van de matten. Elke vrouw heeft een voorraad van door haarzelf gevlochten, of uitgewisselde matten die zij bewaart in een grote mand die aan de balken van haar huis of keuken wordt gehangen. Mannen bezitten ook matten, maar het zijn de vrouwen die uitwisseling van matten domineren, en de uitwisseling van matten domineren het sociale leven in Vanuatu.

Mat

Lange brede mat, diagonaal gevlochten van pandanusbladreepjes. Zonder verdere versieringen. Aan één zijkant zijn brede pandanusbladrepen als franje aangezet.<BR> <BR> Naast manden en tassen werden ook matten van vlechtwerk gemaakt. Vlechtwerk was voornamelijk de taak van de vrouwen maar mannen beheersten het ook, voornamelijk om vlug een draagmand uit palmblad te maken.<BR> <BR> Alle matten worden gemaakt van pandanusblad (Pandanus tectorius) en elke vrouw heeft haar eigen bomen die rondom het dorp geplant zijn. De bladeren worden geoogst wanneer ze nog groen zijn, daarna in het vuur gehouden om ze zachter te maken en vervolgens in smalle repen gesneden. Hierna worden de repen in water geweekt en in de zon gebleekt. Wanneer de repen dit proces hebben ondergaan worden ze enkele maanden in een donkere en vochtige plaats in huis bewaard.<BR> Alle verschillende soorten matten worden met dezelfde techniek gevlochten. Ze bestaan uit twee delen die met een naad in het centrale deel aan elkaar bevestigd zijn. De eigenlijke mat wordt diagonaal op de rand gevlochten, de open geweven randen worden parallel aan de naad geweven. Tijdens het vlechten van de mat worden eenvoudige en ingewikkelde vlechttechnieken uitgevoerd om verschillende complexe patronen te creëren. Alle vrouwen kennen ongeveer vier of vijf verschillende technieken en de beste vlechtsters kennen zelfs tot twintig patronen en enkele variaties op elk patroon. Deze patronen worden voor alle soorten matten gebruikt. De patronen worden meestal in vierkanten gerangschikt, maar ook in lange smalle rijen, in gebroken lijnen of rondom een klein centraal patroon. De namen van de patronen zijn afgeleid van natuurlijke elementen, de naam van de vrouw die hem het eerst gemaakt heeft of, wat het meest voorkomt, de naam van een plant. De eenvoudigste patronen worden van moeder op dochter, de ingewikkeldere worden door experts aan beginners doorgegeven. Het duurt soms jaren voordat de vlechtster de complexere technieken en patronen onder de knie heeft. Wanneer matten geverfd worden is dat altijd in één kleur: rood. Vroeger werd deze kleurstof verkregen uit de wortel van een klimplant (Rham. Ventilago neocaledonicum), tegenwoordig gebruiken de vrouwen commerciële verfstoffen die veel verschillende tinten rood geven. Matten die toch in een andere kleur zijn geverfd, wat zelden voorkomt, zijn veel minder waard dan de roodgekleurde en de maakster ervan wordt bekritiseerd. De matten worden bewaard tot het moment dat ze uitgewisseld kunnen worden bij ceremonies. <BR> <BR> Matten hadden veel verschillende functies voor dagelijks en ceremonieel gebruik. Ze konden bijvoorbeeld dienen als slaapmatten, kleding voor mannen en vrouwen en als draagdoeken. Ook speelden sommige soorten matten een belangrijke rol in ceremonies en rituele uitwisselingen die in feite niet uitgevoerd konden worden zonder de door vrouwen gemaakte matten. Fijngevlochten ceremoniële matten hadden vaak roodgeverfde decoraties en de techniek waarmee ze werden gemaakt werd voor de mannen geheim gehouden. De matten met rode patronen werden vaak voor rituele verwantschapspresentaties geproduceerd waarvan de grotere matten gebruikt werden om de overledene erin te wikkelen. Zij waren vormden ook een belangrijk deel van de begrafenisbetalingen. Vrouwen zijn de producenten en de eigenaars van de matten. Elke vrouw heeft een voorraad van door haarzelf gevlochten, of uitgewisselde matten die zij bewaart in een grote mand die aan de balken van haar huis of keuken wordt gehangen. Mannen bezitten ook matten, maar het zijn de vrouwen die uitwisseling van matten domineren, en de uitwisseling van matten domineren het sociale leven in Vanuatu.