362-132, 134<BR> Rasping sticks, San Juan Pueblo; mwo-áy (TK); wood, pigments; 362-132: l. 105.5 cm., w. 5.3 cm., th. 2 cm.; 362-134: l. 34.5 cm., w. 6.5 cm., th. 1.2 cm.; ca. 1880.<BR> A variety of carved wooden serrated rods were used as rasping sticks during dances and singing. These were played with a second stick being pressed against and moved up and down the serrated rod in a rhythmic manner. To reinforce the sound, rasping sticks were pressed against a dried hollow squash or an upturned bowl-shaped basket, acting as an amplifier. Ten Kate noted that this rasping stick he collected was used during the performance of the Matachinas Dance. As he did not specify that it was used to make music, it could also have been used as a dance wand during the ceremony. Rasping stick made from wood, bone, and antler have been excavated in prehistoric sites of the Pueblos' ancestors, the Anasazis (cf. Brown 1967:77; Kurath and Garcia 1970:290; Lange 1979a:381; see also: 362-134).<BR> Ten Kate recorded that specimen 362-134 was played by women during the Xicara (Jicara) or Gourd Dance, held at the time of the vernal equinox in February or March, in which men reverse roles, dress as women and perform a parody of the behavior of the opposite sex. They are referred to as Pinin Kossa, fake clowns (Ortiz 1969:169-170).<BR> (Hovens 2008-09)<BR> <BR> <BR> Rasp: een houten, aan één kant getande plank, die rustend op een kalebas door de vrouwen met een stokje wordt bespeeld; gebruikt bij de Xicara (Jicara) dans. De zigzag-uitsparing in het middendeel symboliseert de bliksem en versterkt tegelijkertijd het geluidseffect. Met de speelstok wordt de donder geproduceert en ritmische ondersteuning bij dansen.<BR> "Mwo-èh" ser. etiket.<BR> <BR> Kachinas zijn bovennatuurlijke wezens, geesten maar geen goden, die ieder een of meer-dere specifieke kenmerken bezitten. Deze komen tot uiting in vormen, kleuren en symbolen zoals lichaamsbeschildering, geweven en geborduurde kleding, voorwerpen die zij bij zich dragen (dansstokken, dansplanken), geluiden die zij maken, de vorm van het hoofd of delen daarvan, e.d. Zij brengen regen en zonneschijn, helpen mensen persoonlijk, straffen overtreders en verbinden de mensen met de goden door als boodschappers tussen twee werel-den op te treden. De kachinas worden tijdens ceremonies gere-presenteerd door gemaskerde dansers die tijdens het ritueel door de geest die zij uitbeelden in bezit worden genomen. De letterlijke betekenis van kachina is "levensvader" of "geest vader". De kachina cultus, bestaande uit een reeks gemaskerde dansen in het eerste halfjaar, is de belangrijkste in de ceremoniële jaarkalender van de Hopis. Tot de opmerkelijkste kachina-figuren horen de verschillende clowns zoals de bruine modderhoofden (mudheads) en de zwart-wit gestreepte potsenmakers. Zij tonen hoe mensen zich juist niet moeten gedragen, vermaken het publiek tussen de verschillende dansen, assisteren de dansers en zien erop toe dat de toeschouwers zich respectvol gedragen.<BR> <BR> De poppen die kachinas voorstellen worden door mannen gemaakt, zijn 25-30 centimeter lang. De poppen worden samen met andere geschenken tijdens de pauzes van de kachina dansen aan de kinderen uitgedeeld, vooral aan meisjes die niet in religieuze genootschappen worden geïnitieerd. De poppen worden thuis aan een touw aan het plafond of de muur gehangen. Door de verhalen van hun ouders en familie over de kachinas worden kinderen geleidelijk ingewijd in hun betekenis voor de stam. De poppen worden door de Hopis "tihü" of "kachintihü" genoemd, hetgeen "pop" of "figuur" betekent.<BR> <BR> Waarschijnlijk werden kachina poppen voor het eerst in de achttiende eeuw vervaardigd. Zij kunnen zijn ontwikkeld uit de zogenaamde "pahos", kleine houten gebedsstokjes die met veren en maisblad zijn versierd, vaak beschilderd zijn en waarin soms ook de vorm van een gezicht is gesneden. De oudste vormen van kachina poppen zijn eenvoudig van vorm en uitvoering. Zij zijn meestal plat en vertonen weinig detail behalve het hoofd en het masker. Later werden de poppen rond. Pas vanaf het midden van de negentiende eeuw werden de poppen verzameld door blanken.<BR> <BR> Door het interesse van blanken in dergelijke poppen en het seculiere karakter ervan voor de Indianen, nam de productie ervan geleidelijk aan toe. Het opkomend toerisme droeg aan die ontwikkeling bij en leidde tot het maken van eenvoudige houten poppen en miniatuur kachinas. Het lichaam van de kachina poppen was aanvankelijk meestal statisch uitgebeeld maar vormen en beschildering werden in de loop der tijd steeds meer naturalistisch. Poppen die beweging uitbeeldden, de zogenaamde "action dolls", brachten ook meer geld op. Behalve beweging kreeg ook de detaillering steeds meer aan-dacht, zowel wat betreft houtsnijwerk en beschildering, als het toevoegen van accessoires. Recentelijk gingen enkele houtsnijders weer over tot het maken van kachina poppen in traditi-onele stijl, zoals Manfred Susunkewa. Verzamelaars en musea stimuleerden het vervaardi-gen van hoogwaardige artistieke poppen die door een beperkt aantal kunstenaars worden ge-maakt. Zij signeren hun werk en verkopen dit vaak via de reguliere kunsthandel en museumwinkels. Tot de prominente verzamelaars van kachina-poppen behoren senator Barry Goldwater en acteur John Wayne.