Harpoenpunt

Er zijn vele soorten harpoenpunten, afhankelijk van de vorm en het doel van de harpoen. De plaats en vorm van de gaten waardoorheen de harpoenlijn gehaald wordt kunnen verschillen, evenals de vorm en grootte van de punt. Invloeden van diverse regio's kunnen elkaar kruisen, en bepaalde typen die vroeger veel voorkwamen zijn later in onbruik geraakt. Er is nog niet vastgesteld uit welk deel van Alaska deze harpoenpunt komt.<BR> <BR> Van de voorwerpen die van de handelaar Yvan in Parijs zijn betrokken wordt op de inventariskaarten vermeldt dat zij afkomstig zijn uit het gebied van de Beringstraat. Iets strikter opgevat loopt dit aan de Alaskaanse kant van Point Hope tot Nome en omvat het ook Little Diomede Island, King Island, Sledge Island en St. Lawrence Island. Op St. Lawrence na, dat door Yup'ik bewoond wordt, is dit het woongebied van de Inupiaq. Maar van de Yupík van de Yukon en Kuskokwim Delta in Zuidwest Alaska werd ook wel gezegd dat zij 'aan de Beringstraat' leefden, hoewel de bewoording 'aan de Bering Zee' juister zou zijn.<BR> <BR> De harpoenpunt is gemaakt van been. Dat is de meest traditionele manier van vervaardiging. Toen de Inuit met de Russen en Amerikanen kennismaakten en aan metaal konden komen, werden ook ijzeren harpoenpunten gebruikt. Harpoens werden bij de Inuit gebruikt voor de zeezoogdierjacht. Meestal werden bij de Inuit harpoenpunten op een losse harpoenschacht gezet.Tijdens de zeehondenjacht kantelde zo'n harpoenpunt wanneer hij de zeehond raakte. De harpoenpunt kwam dan dwars voor het gat te zitten dat hij zelf in de zeehond maakt. Een harpoen werd veelal in combinatie met een harpoenlijn en vangblaas gebruikt. De zeehond werd middels een harpoenlijn verbonden aan een vangblaas. De vangblaas hield een gevangen zeehond drijvende en voorkwam dat het dier naar beneden wegdook. Door de introduktie van geweren werden harpoens steeds minder gebruikt en worden tegenwoordig alleen nog gebruikt bij de jacht op enkele walvissoorten.<BR> <BR> Een harpoen kon een stuk verder -en met meer kracht- worden gegooid indien gebruik werd gemaakt van een zogenaamd werphout (zie RMV 1-1423). Dit was een plankje met een groef erin aan het eind van de groef een ivoren blokje. Het onderste deel van de harpenschacht werd in de groef gelegd en het einde rustte tegen het blokje. Met een voorwaartse beweginbg van de arm wordt de harpoen dan vanaf het werphout gelanceerd. Een handvat en een gat in het plankje, waardoor men de wijsvinger steekt, zorgden ervoor dat de gebruiker het werphout goed in de hand kon houden.

Harpoenpunt

Er zijn vele soorten harpoenpunten, afhankelijk van de vorm en het doel van de harpoen. De plaats en vorm van de gaten waardoorheen de harpoenlijn gehaald wordt kunnen verschillen, evenals de vorm en grootte van de punt. Invloeden van diverse regio's kunnen elkaar kruisen, en bepaalde typen die vroeger veel voorkwamen zijn later in onbruik geraakt. Er is nog niet vastgesteld uit welk deel van Alaska deze harpoenpunt komt.<BR> <BR> Van de voorwerpen die van de handelaar Yvan in Parijs zijn betrokken wordt op de inventariskaarten vermeldt dat zij afkomstig zijn uit het gebied van de Beringstraat. Iets strikter opgevat loopt dit aan de Alaskaanse kant van Point Hope tot Nome en omvat het ook Little Diomede Island, King Island, Sledge Island en St. Lawrence Island. Op St. Lawrence na, dat door Yup'ik bewoond wordt, is dit het woongebied van de Inupiaq. Maar van de Yupík van de Yukon en Kuskokwim Delta in Zuidwest Alaska werd ook wel gezegd dat zij 'aan de Beringstraat' leefden, hoewel de bewoording 'aan de Bering Zee' juister zou zijn.<BR> <BR> De harpoenpunt is gemaakt van been. Dat is de meest traditionele manier van vervaardiging. Toen de Inuit met de Russen en Amerikanen kennismaakten en aan metaal konden komen, werden ook ijzeren harpoenpunten gebruikt. Harpoens werden bij de Inuit gebruikt voor de zeezoogdierjacht. Meestal werden bij de Inuit harpoenpunten op een losse harpoenschacht gezet.Tijdens de zeehondenjacht kantelde zo'n harpoenpunt wanneer hij de zeehond raakte. De harpoenpunt kwam dan dwars voor het gat te zitten dat hij zelf in de zeehond maakt. Een harpoen werd veelal in combinatie met een harpoenlijn en vangblaas gebruikt. De zeehond werd middels een harpoenlijn verbonden aan een vangblaas. De vangblaas hield een gevangen zeehond drijvende en voorkwam dat het dier naar beneden wegdook. Door de introduktie van geweren werden harpoens steeds minder gebruikt en worden tegenwoordig alleen nog gebruikt bij de jacht op enkele walvissoorten.<BR> <BR> Een harpoen kon een stuk verder -en met meer kracht- worden gegooid indien gebruik werd gemaakt van een zogenaamd werphout (zie RMV 1-1423). Dit was een plankje met een groef erin aan het eind van de groef een ivoren blokje. Het onderste deel van de harpenschacht werd in de groef gelegd en het einde rustte tegen het blokje. Met een voorwaartse beweginbg van de arm wordt de harpoen dan vanaf het werphout gelanceerd. Een handvat en een gat in het plankje, waardoor men de wijsvinger steekt, zorgden ervoor dat de gebruiker het werphout goed in de hand kon houden.