Four models of harpoons

Dit setje van vier modelharpoenen komt waarschijnlijk uit een gebied dat ten zuiden van de lijn Kotzebue - St. Michael - Tanana Rivier - Sitka ligt, het leefgebied van de meest westelijke Inupiaq, de Yup'ik en de Sugpiaq.<BR> <BR> Er zijn vele soorten harpoenen met verschillende harpoenpunten, afhankelijk van de jachtmethode en het bejaagde dier. De plaats en vorm van de gaten waardoorheen de harpoenlijn gehaald wordt kunnen verschillen, evenals de vorm en grootte van de punt. Invloeden van diverse regio's kruisen elkaar, en bepaalde typen die vroeger veel voorkwamen zijn later in onbruik geraakt.<BR> <BR> De harpoenpunt werd traditioneel gemaakt van been. Toen de Alaskaanse Inuit met de Russen en Amerikanen kennismaakten en aan metaal konden komen, werden ook ijzeren harpoenpunten gebruikt.<BR> Harpoens werden bij de Inuit van Alaska tot Groenland gebruikt voor de zeezoogdierjacht. Meestal werden bij de Inuit harpoenpunten op een losse harpoenschacht gezet. Tijdens de zeehondenjacht kantelde zo'n harpoenpunt wanneer hij de zeehond raakte. De harpoenpunt kwam dan dwars voor het gat te zitten dat hij zelf in de zeehond maakt. Een harpoen werd veelal in combinatie met een harpoenlijn en vangblaas gebruikt. De zeehond werd middels een harpoenlijn verbonden aan een vangblaas. De vangblaas hield een gevangen zeehond drijvende en voorkwam dat het dier naar beneden wegdook. Door de introductie van geweren werden harpoens steeds minder gebruikt; ze worden tegenwoordig alleen nog gebruikt bij de jacht op enkele walvissoorten.<BR> <BR> Een harpoen kon een stuk verder -en met meer kracht- worden gegooid indien gebruik werd gemaakt van een zogenaamd werphout (zie RMV 1-1423). Dit was een plankje met een groef erin aan het eind van de groef een ivoren blokje. Het onderste deel van de harpenschacht werd in de groef gelegd en het einde rustte tegen het blokje. Met een voorwaartse beweging van de arm wordt de harpoen dan vanaf het werphout gelanceerd. Een handvat en een gat in het plankje, waardoor men de wijsvinger steekt, zorgden ervoor dat de gebruiker het werphout goed in de hand kon houden.

Four models of harpoons

Dit setje van vier modelharpoenen komt waarschijnlijk uit een gebied dat ten zuiden van de lijn Kotzebue - St. Michael - Tanana Rivier - Sitka ligt, het leefgebied van de meest westelijke Inupiaq, de Yup'ik en de Sugpiaq.<BR> <BR> Er zijn vele soorten harpoenen met verschillende harpoenpunten, afhankelijk van de jachtmethode en het bejaagde dier. De plaats en vorm van de gaten waardoorheen de harpoenlijn gehaald wordt kunnen verschillen, evenals de vorm en grootte van de punt. Invloeden van diverse regio's kruisen elkaar, en bepaalde typen die vroeger veel voorkwamen zijn later in onbruik geraakt.<BR> <BR> De harpoenpunt werd traditioneel gemaakt van been. Toen de Alaskaanse Inuit met de Russen en Amerikanen kennismaakten en aan metaal konden komen, werden ook ijzeren harpoenpunten gebruikt.<BR> Harpoens werden bij de Inuit van Alaska tot Groenland gebruikt voor de zeezoogdierjacht. Meestal werden bij de Inuit harpoenpunten op een losse harpoenschacht gezet. Tijdens de zeehondenjacht kantelde zo'n harpoenpunt wanneer hij de zeehond raakte. De harpoenpunt kwam dan dwars voor het gat te zitten dat hij zelf in de zeehond maakt. Een harpoen werd veelal in combinatie met een harpoenlijn en vangblaas gebruikt. De zeehond werd middels een harpoenlijn verbonden aan een vangblaas. De vangblaas hield een gevangen zeehond drijvende en voorkwam dat het dier naar beneden wegdook. Door de introductie van geweren werden harpoens steeds minder gebruikt; ze worden tegenwoordig alleen nog gebruikt bij de jacht op enkele walvissoorten.<BR> <BR> Een harpoen kon een stuk verder -en met meer kracht- worden gegooid indien gebruik werd gemaakt van een zogenaamd werphout (zie RMV 1-1423). Dit was een plankje met een groef erin aan het eind van de groef een ivoren blokje. Het onderste deel van de harpenschacht werd in de groef gelegd en het einde rustte tegen het blokje. Met een voorwaartse beweging van de arm wordt de harpoen dan vanaf het werphout gelanceerd. Een handvat en een gat in het plankje, waardoor men de wijsvinger steekt, zorgden ervoor dat de gebruiker het werphout goed in de hand kon houden.