Kroon van Banyani

Een 'kroon van Banyani' maakt soms deel uit van de voorwerpen in een Shango-heiligdom en Banyani schijnt buiten de context van de Shango-cultus niet vereerd te worden. Volgens Ulli Beier (1957: pl. 22), R.F. Thompson (1971: ch. 9/2), Susanne Wenger (1983: 184) en Pemberton (in: H. Drewal c.s. 1989: 163) is zij een oudere zuster van Shango. Babatunde Lawal (1971: 33) meent dat Banyani de oudere broer van Shango was en dus de derde Alafin van Oyo-Ile.<BR> Volgens de meeste tradities echter was de zachtaardige Banyani de koningin van Oyo die de troon moest afstaan aan haar onstuimige broer, Shango en zelf genoegen moest nemen met een kroon uit kauries in plaats van een kroon belegd met kralen.<BR> <BR> Soms lijkt er enige verwarring te ontstaan tussen de kroon van Banyani en het medaillon met snoeren kauri-schelpen dat dient als waardigheidsteken van de Arole, het hoofd van de vrouwelijke aanhangers van Shango (cf. Fagg en Pemberton, 1982: pl. 11). De vraag is of dit medaillon dan weer hetzelfde voorwerp is als de bundels kauri-snoeren die aanhangers van Shango's vrouw Oya over de linkerschouder dragen (cf. M.T. Drewal, 1986: 63, 64 en fig. 10 en 11; Witte, 1994B: 38, pl. 2).<BR> <BR> Het bericht dat de kroon van Banyani alleen in Egbado voorkomt wordt weersproken door de foto van zo'n kroon die Beier in Ilobu maakte (l.c.).<BR> <BR> Babatunde Lawal vermeldt (1971: 32) dat de kroon van Banyani door Shango-priesters wordt gedragen bij ceremoniële gelegenheden en met name als zij losgeld komen eisen bij de bewoner van een huis dat door de bliksem is getroffen. S. Wegner (l.c.) bevestigt dit gebruik van de kroon van Banyani buiten de heiligdommen van Shango. Zij vertelt dat de kroon wordt opgesteld en offers ontvangt op de plaats waar de Shango-priesters een vuursteen hebben opgegraven in een huis dat door de bliksem van Shango getroffen is.<BR> <BR> De houten standaard waarop deze kroon rust is zeldzaam, in Shango heiligdommen worden de kronen doorgaans opgehangen boven terracotta vaten. Over de betekenis van de skeletachtige vogelfiguur die onder de kop in het hout is gegraveerd, kan zonder nadere gegevens alleen worden gespeculeerd.<BR> <BR> Beschrijving<BR> Kroon bestaande uit een ronde paal met uitgesneden antropomorf gezicht. Het gezicht steekt wat uit en heeft bolle ogen gedeeltelijk met ijzer beslagen en een brede neus. Duidelijke tanden. Onder het gezicht is een zoömorf figuur in de vorm van een vogel afgebeeld met een lange snavel. Bovenop de paal zit een los kapje, dat over het hout heen valt. Het kapje heeft de vorm van een kroon. Het rondje dat over het hout heen valt is gemaakt van zwarte stof en leer, daarboven zijn kaurischelpen vastgezet. De kroon heeft vier opstaande banden, ook bezet met kaurischelpen, die in een krans samenkomen, waarop weer een klein leren staafje met bolletjes van paarse stof. Vanaf de kroon hangen 16 slierten van aangeregen kaurischelpen.

Kroon van Banyani

Een 'kroon van Banyani' maakt soms deel uit van de voorwerpen in een Shango-heiligdom en Banyani schijnt buiten de context van de Shango-cultus niet vereerd te worden. Volgens Ulli Beier (1957: pl. 22), R.F. Thompson (1971: ch. 9/2), Susanne Wenger (1983: 184) en Pemberton (in: H. Drewal c.s. 1989: 163) is zij een oudere zuster van Shango. Babatunde Lawal (1971: 33) meent dat Banyani de oudere broer van Shango was en dus de derde Alafin van Oyo-Ile.<BR> Volgens de meeste tradities echter was de zachtaardige Banyani de koningin van Oyo die de troon moest afstaan aan haar onstuimige broer, Shango en zelf genoegen moest nemen met een kroon uit kauries in plaats van een kroon belegd met kralen.<BR> <BR> Soms lijkt er enige verwarring te ontstaan tussen de kroon van Banyani en het medaillon met snoeren kauri-schelpen dat dient als waardigheidsteken van de Arole, het hoofd van de vrouwelijke aanhangers van Shango (cf. Fagg en Pemberton, 1982: pl. 11). De vraag is of dit medaillon dan weer hetzelfde voorwerp is als de bundels kauri-snoeren die aanhangers van Shango's vrouw Oya over de linkerschouder dragen (cf. M.T. Drewal, 1986: 63, 64 en fig. 10 en 11; Witte, 1994B: 38, pl. 2).<BR> <BR> Het bericht dat de kroon van Banyani alleen in Egbado voorkomt wordt weersproken door de foto van zo'n kroon die Beier in Ilobu maakte (l.c.).<BR> <BR> Babatunde Lawal vermeldt (1971: 32) dat de kroon van Banyani door Shango-priesters wordt gedragen bij ceremoniële gelegenheden en met name als zij losgeld komen eisen bij de bewoner van een huis dat door de bliksem is getroffen. S. Wegner (l.c.) bevestigt dit gebruik van de kroon van Banyani buiten de heiligdommen van Shango. Zij vertelt dat de kroon wordt opgesteld en offers ontvangt op de plaats waar de Shango-priesters een vuursteen hebben opgegraven in een huis dat door de bliksem van Shango getroffen is.<BR> <BR> De houten standaard waarop deze kroon rust is zeldzaam, in Shango heiligdommen worden de kronen doorgaans opgehangen boven terracotta vaten. Over de betekenis van de skeletachtige vogelfiguur die onder de kop in het hout is gegraveerd, kan zonder nadere gegevens alleen worden gespeculeerd.<BR> <BR> Beschrijving<BR> Kroon bestaande uit een ronde paal met uitgesneden antropomorf gezicht. Het gezicht steekt wat uit en heeft bolle ogen gedeeltelijk met ijzer beslagen en een brede neus. Duidelijke tanden. Onder het gezicht is een zoömorf figuur in de vorm van een vogel afgebeeld met een lange snavel. Bovenop de paal zit een los kapje, dat over het hout heen valt. Het kapje heeft de vorm van een kroon. Het rondje dat over het hout heen valt is gemaakt van zwarte stof en leer, daarboven zijn kaurischelpen vastgezet. De kroon heeft vier opstaande banden, ook bezet met kaurischelpen, die in een krans samenkomen, waarop weer een klein leren staafje met bolletjes van paarse stof. Vanaf de kroon hangen 16 slierten van aangeregen kaurischelpen.