De in Kongo gevonden Europese kruisen dateren van de 15e-16e tot de 18e eeuw. Het zijn waardigheidstekens van de opperhoofden. Koning Alfonso I die regeerde van 1506-1543, deelde kruisen uit aan de voorname opperhoofden die of in de hoofdstad of in de provincies recht spraken. Via de rechtspraak werd het kruis verbonden aan de waardigheid van het opperhoofd in het algemeen. Ook de Nganga, orakelbedienaar, die bijvoorbeeld heksen opspoort, spreekt recht maar door middel van het giforakel.<BR> Bij de installatie van een nieuw opperhoofd werden hem de waardigheidstekens, naast het kruisbeeld, bestaande uit een ere zwaard en scepter overhandigd. De opperhoofden bewaarden hun kruisen vaak tegen de muur aan de binnenkant van hun huis, soms ook aan de buitenkant boven de deur (zie ook Holo-kruisen 9-15). Na het verdwijnen van de missionarissen ( na 1740) namen de opperhoofden de leiding bij een aantal ceremoniën met het kruisbeeld. Het wordt gebruikt bij stervenden, om boze geesten weg te jagen, het zegenen van mensen. Het kruisbeeld werd ook gebruikt om zieke of zwangere vrouwen mee te wrijven om genezing of een voorspoedige bevalling te bevorderen.<BR> De kruisen werden soms, samen met het ere-gewaad, met het opperhoofd mee begraven, maar niet vaak, want ze werden steeds zeldzamer, hoewel er ook nieuwe inlandse kruisbeelden werden vervaardigd.<BR> <BR> <BR> Beschrijving<BR> Houten kruisbeeld met een metalen christusfiguur. De christusfiguur is omgeven door een aantal eveneens uit metaal vervaardigde ornamenten.