Tekening<BR> Tekening gemaakt door marinecommandant Hendrik Huygens (1810-1867) omstreeks 1850. De tekening, die op een passe-partout geplakt is, is een gewassen potloodtekening. De passe-partout is voorzien van de met pen beschreven titel "In de Parakreek". Het is niet bekend of passe-partout en titel origineel zijn, maar het handschrift is negentiende-eeuws (1). De tekening is onderdeel van een set van 26 aangekochte tekeningen van de hand van Hendrik Huygens, die hoogstwaarschijnlijk allen Suriname verbeelden. Rechtsonder staat in potlood de signatuur van Huygens. Het is één van de twee tekeningen uit de set die door hem gesigneerd zijn. <BR> <BR> Voorstelling<BR> De tekening is een gezicht op een dichtbegroeid stukje natuur. Bomen staan aan weerszijden van water, en weerspiegelen hierin. We zien een pondo (een platbodemschuit, gebruikt voor het lokaal vervoeren van vracht ) met figuur in het water liggen. Achter de pondo, op het land, bukt een figuur zich naar een pot op het vuur. Hier lijkt rook af te komen<BR. <BR> <BR> Geografie: Para kreek<BR> Volgens de titel op de passe-partout moeten wij de voorstelling situeren bij de Para kreek. De Para kreek was een kreek die ontsprong uit meerdere kreekjes die zich verenigden in de buurt van Berlijn. De Parakreek mondde uit in de Pararivier, die op zijn beurt weer samenvloeide met de Surinamerivier. De Para was een gebied tussen de stad Paramaribo aan de kust en het dichtbegroeide binnenland. <BR> <BR> Werken op de plantages<BR> De voorstelling doet vermoeden alsof de twee figuren op de tekening een rustpauze nemen van hun vrachttocht met de pondo. Eén van hen steekt een vuurtje aan, wellicht voor het koken van eten. Dit soort momenten van rust zien wij vaker op de tekeningen van Huygens verbeeld. Hoewel hij zelden het werken op de plantagevelden zelf verbeeldde, en daarentegen wel veel rustmomenten liet zien, blijft werk vaak wel zichtbaar in zijn tekeningen. Soms gebeurt dit op impliciete, soms op expliciete wijze. Dit zien wij overigens ook terugkomen in de visuele cultuur van bijvoorbeeld een andere kolonie in deze periode: de Engelse kolonie Jamaica. Hoewel deze picturesque landschappen claimen om een landschap van rust, gemak en vrije tijd te presenteren, blijft werk, de grootste reden voor het bestaan van de slavernij, zichtbaar. (2)<BR> <BR> Kopie<BR> Hendrik Huygens heeft meer geproduceerd dan alleen deze 26 tekeningen. Er zijn nog een zeventigtal werken van zijn hand bekend, die waarschijnlijk eveneens Suriname verbeelden. Een deel daarvan is beschreven door historicus Rudolf van Lier, in een publicatie van de Amsterdamse antiquair Emmering. (3) Hieruit blijkt dat er van sommige tekeningen meerdere versies bestaan, soms uitgevoerd in aquarel. Van deze tekening is geen dubbeling bekend. <BR> Er is een werk van Huygens (die overigens niet tot deze collectie behoort) gereproduceerd in lithografie door steendrukkerij C.W. Mieling; in het tijdschrift Le Moniteur des Indes-Orientales et Occidentales (1848/1849). Voor zover bekend is het de enige aquarel van Huygens die gepubliceerd is.<BR> <BR> Noten<BR> (1) Dit stellen kunsthandelaren Guus Roell en Deon Viljoen in hun veilingcatalogus Uit Verre Streken (2012), waarin een set van 28 tekeningen van de hand van Huygens onder veilingnummer 2 werd aangeboden.<BR> (2) Tim Barringer, ‘Picturseque prospects and the Labor of the Enslaved’ in: Tim Barringer en Gillian Forrester en Barbaro Martinez-Ruiz (eds), Art and emancipation in Jamaica. Isaac Mendes Belisario and his worlds (New Haven en Londen 2007) 41-63.<BR> (3) R. van Lier, Suriname omstreeks 1850. 22 tekeningen en aquarellen door Hendrik Huygens (1810-1867) (Amsterdam 1978).<BR> <BR> <BR> <BR> Vervaardiging<BR> Tekening van potlood en gewassen pen. Lijnen getekend en verdund met water zodat er "vlekken" ontstaan.