Geestenpaal

Lange paal, gesneden uit een rechte boomstam. Hij is voorzien van deels antropomorfe, deels abstracte (reliëf-)uitsnijdingen die daarna zijn beschilderd. <BR> <BR> De paal in zijn geheel stelt eigenlijk een staande mannelijke figuur voor waarvan het overgrote deel is gestileerd. Het hoofd wordt bekroond door een hoog opgaande, zwartgeverfde punt, die mogelijk een haardos verbeeldt. De beide korte opgeheven armen lijken op een symbool voor de vliegende hond, veelgebruikt bij de Asmat als koppensnellerteken. Een soortgelijk teken is uitgesneden op het platte deel van de paal, onder de 'romp' van de man. De paal is iets boven het midden tot een zeer smalle taille ingesneden, en verbreedt zich daarna weer. In het midden zijn twee grote ovale openingen gesneden, daaronder bevindt zich een disproportioneel grote penis. De paal eindigt in een plank, die op het bovendeel is versierd met uitgesneden vliegende hondsymbolen. De plank of punt vertoont sporen dat hij in de grond geplaatst is geweest. Op verscheidene plaatsen is de paal versierd met kasuarisveren en snoertjes coix-zaden.<BR> <BR> <BR> De omu speelt een rol in het zgn. je ti-feest dat gehouden wordt als een maatschappelijk evenwicht wordt verstoord door externe en interne invloeden, zoals spanningen in het dorp die ook mogelijk het gevolg kunnen zijn van vertoornde vooroudergeesten die al te controlerend of dicterend hun invloed laten gelden. Het je-ti feest is een grootscheepse onderneming, een rituele sequentie waarbij jongens worden geïnitieerd, voedsel wordt uitgedeeld, houtsnijwerk moeten worden vervaardigd en een feestgebouw moet worden opgericht. De omu hebben te maken met de inbezitname van het feesthuis; de installatie van de omu is het belangrijkst. Ze vertegenwoordigen de zielen van de overledenen of voorouders, ze mogen niet vooraf door vrouwen en kinderen worden gezien en ze worden gevoederd en aangeroepen. Hoogtepunt is als de paal horizontaal - dus in liggende positie - vastgebonden worden aan de horizontale nokpaal van het huis. Delen van het ritueel kunnen worden teruggevoerd tot oude koppensnellerspraktijken. Het je ti-feest is sterk verwant aan het bisj-feest in andere delen van het Asmatgebied (Korad en Konrad, p. 119 e.v.)<BR> <BR> <BR> Het je-ti feest wordt alleen gevierd in een tiental dorpen in het noordwesten van het Asmatgebied, daarbuiten zijn ook de omu-palen niet in gebruik.<BR> <BR> <BR> Vervaardiging<BR> Lange paal, uit een boomstam gehakt en gesneden, daar na beschilderd. De paal is vervaardigd eind 2008 / begin 2009 door de houtsnijder Piter Tere.

Geestenpaal

Lange paal, gesneden uit een rechte boomstam. Hij is voorzien van deels antropomorfe, deels abstracte (reliëf-)uitsnijdingen die daarna zijn beschilderd. <BR> <BR> De paal in zijn geheel stelt eigenlijk een staande mannelijke figuur voor waarvan het overgrote deel is gestileerd. Het hoofd wordt bekroond door een hoog opgaande, zwartgeverfde punt, die mogelijk een haardos verbeeldt. De beide korte opgeheven armen lijken op een symbool voor de vliegende hond, veelgebruikt bij de Asmat als koppensnellerteken. Een soortgelijk teken is uitgesneden op het platte deel van de paal, onder de 'romp' van de man. De paal is iets boven het midden tot een zeer smalle taille ingesneden, en verbreedt zich daarna weer. In het midden zijn twee grote ovale openingen gesneden, daaronder bevindt zich een disproportioneel grote penis. De paal eindigt in een plank, die op het bovendeel is versierd met uitgesneden vliegende hondsymbolen. De plank of punt vertoont sporen dat hij in de grond geplaatst is geweest. Op verscheidene plaatsen is de paal versierd met kasuarisveren en snoertjes coix-zaden.<BR> <BR> <BR> De omu speelt een rol in het zgn. je ti-feest dat gehouden wordt als een maatschappelijk evenwicht wordt verstoord door externe en interne invloeden, zoals spanningen in het dorp die ook mogelijk het gevolg kunnen zijn van vertoornde vooroudergeesten die al te controlerend of dicterend hun invloed laten gelden. Het je-ti feest is een grootscheepse onderneming, een rituele sequentie waarbij jongens worden geïnitieerd, voedsel wordt uitgedeeld, houtsnijwerk moeten worden vervaardigd en een feestgebouw moet worden opgericht. De omu hebben te maken met de inbezitname van het feesthuis; de installatie van de omu is het belangrijkst. Ze vertegenwoordigen de zielen van de overledenen of voorouders, ze mogen niet vooraf door vrouwen en kinderen worden gezien en ze worden gevoederd en aangeroepen. Hoogtepunt is als de paal horizontaal - dus in liggende positie - vastgebonden worden aan de horizontale nokpaal van het huis. Delen van het ritueel kunnen worden teruggevoerd tot oude koppensnellerspraktijken. Het je ti-feest is sterk verwant aan het bisj-feest in andere delen van het Asmatgebied (Korad en Konrad, p. 119 e.v.)<BR> <BR> <BR> Het je-ti feest wordt alleen gevierd in een tiental dorpen in het noordwesten van het Asmatgebied, daarbuiten zijn ook de omu-palen niet in gebruik.<BR> <BR> <BR> Vervaardiging<BR> Lange paal, uit een boomstam gehakt en gesneden, daar na beschilderd. De paal is vervaardigd eind 2008 / begin 2009 door de houtsnijder Piter Tere.