Kain panjang kepala tumpal
Wikkelrok voor mannen en vrouwen, met aan ieder uiteinde een halve kepala met tumpal en papan. De badan is versierd met een ceplok-variant, de jlamprang, een achtpuntige stermotief dat is afgeleid van de Indiase patolu-textiel. Ceplok is de verzamelnaam voor een geheel aan repeterende geometrische patronen, die meestal gebaseerd zijn op min of meer ronde vormen (van Roojen, 1998). De tumpal bestaan uit bloemmotieven, terwijl de papan aan een zijde het sembagen huk motief bevat: de feniks in een ei. Sembagen huk is een combinatie-motief van Indiase en Chinese invloeden dat oorspronkelijk geassocieerd werd met de komst van de Islam (Heringa, 1996). Daarnaast staat het banji-motief, een variatie op de swastika, dat verwijst naar geluk, een lang leven, en welvaart (van Roojen, 1998). De andere papan is, volgens verzamelaar Veldhuisen, gevuld met semèn: bloemranken, bloemen. Het semèn-motief is een geheel aan symbolische motieven die verwijzen naar de betekenis van het woord: 'ontspruiten', of 'groeien'. Dit motief bevat zoveel symboliek dat het zowel staat voor vruchtbaarheid, als voor het Javaanse geloof in een kosmische orde (McCabe Elliot, 1984). <BR> De kain panjang was de officiele dracht aan de vorstenhoven van Midden-Java en van de aristocratie elders. Mannen dragen deze doeken anders dan vrouwen en de wikkelwijze hangt af van de sociale status van de drager. Sarungs (kokerrok voor mannen en vrouwen) met een complete centrale kepala werden vroeger gedragen door slaven, terwijl doeken met kepala aan een zijde gedragen werden door vrouwen die zich van slaven wilden onderscheiden. Na de afschaffing van de slavernij in 1860 werden alle typen sarungs gezien als de minder formele variant van de kain panjang (die ook gedragen wordt door mannen). Er kan gesteld worden dat sarungs met complete centrale kepala van een ouder type zijn dan die met kepala aan een zijde van een batik. De kepala van deze latere typen werd ook steeds meer complex (van Hout, 2001). Deze doek was bestemd voor alle groepen.
isShownAt
Kain panjang kepala tumpal
Wikkelrok voor mannen en vrouwen, met aan ieder uiteinde een halve kepala met tumpal en papan. De badan is versierd met een ceplok-variant, de jlamprang, een achtpuntige stermotief dat is afgeleid van de Indiase patolu-textiel. Ceplok is de verzamelnaam voor een geheel aan repeterende geometrische patronen, die meestal gebaseerd zijn op min of meer ronde vormen (van Roojen, 1998). De tumpal bestaan uit bloemmotieven, terwijl de papan aan een zijde het sembagen huk motief bevat: de feniks in een ei. Sembagen huk is een combinatie-motief van Indiase en Chinese invloeden dat oorspronkelijk geassocieerd werd met de komst van de Islam (Heringa, 1996). Daarnaast staat het banji-motief, een variatie op de swastika, dat verwijst naar geluk, een lang leven, en welvaart (van Roojen, 1998). De andere papan is, volgens verzamelaar Veldhuisen, gevuld met semèn: bloemranken, bloemen. Het semèn-motief is een geheel aan symbolische motieven die verwijzen naar de betekenis van het woord: 'ontspruiten', of 'groeien'. Dit motief bevat zoveel symboliek dat het zowel staat voor vruchtbaarheid, als voor het Javaanse geloof in een kosmische orde (McCabe Elliot, 1984). <BR> De kain panjang was de officiele dracht aan de vorstenhoven van Midden-Java en van de aristocratie elders. Mannen dragen deze doeken anders dan vrouwen en de wikkelwijze hangt af van de sociale status van de drager. Sarungs (kokerrok voor mannen en vrouwen) met een complete centrale kepala werden vroeger gedragen door slaven, terwijl doeken met kepala aan een zijde gedragen werden door vrouwen die zich van slaven wilden onderscheiden. Na de afschaffing van de slavernij in 1860 werden alle typen sarungs gezien als de minder formele variant van de kain panjang (die ook gedragen wordt door mannen). Er kan gesteld worden dat sarungs met complete centrale kepala van een ouder type zijn dan die met kepala aan een zijde van een batik. De kepala van deze latere typen werd ook steeds meer complex (van Hout, 2001). Deze doek was bestemd voor alle groepen.
description
Wikkelrok voor mannen en vrouw ...... was bestemd voor alle groepen.
identifier
subject
title
Kain panjang kepala tumpal
Wikkelrok met stermotief
@ned
type
created
extent
circa 226 x 103cm (89 x 40 9/16in.)
spatial
isRelatedTo
Materiële cultuurcollectie
isShownAt
https://hdl.handle.net/20.500.11840/170403
isShownBy
http://collectie.wereldculture ...... s/TM//tm-5663-93.jpg&cache=yes
provider
Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
rights
CC-BY-SA 4.0