Olieverfschilderij van verweerde kaart van Batavia uit circa 1627 in het Westfries Museum. Het schilderij is vervaardigd tussen 1919-1921.<BR> <BR> Dit is een oude afbeelding van de stad Batavia, zoals de situatie was in 1627. Geheel links is het vierkante kasteel van Batavia (A) zichtbaar. Het was in die tijd het meest noordelijke bouwwerk van de stad. De vier beroemde hoekbastions hebben de namen van edelstenen. In het zuidwesten Diamant, in het noordwesten Parel, in het zuidoosten Robijn en in het noordoosten Parel. Het grote gebouw in het midden zijn de overheidsgebouwen. De kleine gebouwen bij de brug zijn de woning van de Gouverneur-Generaal. Ten westen van het kasteel, tussen Parel en Diamant is een vierkante aanbouw, het fort Jacatra. Tegenover het kasteel ligt het Kasteelplein (B). Hiertussen ligt de Kasteelgracht. De straat over het plein heet de Prinsestraat. <BR> De oude loop van de rivier de Ciliwung is hier nog goed zichtbaar; de rivier kronkelt zich aan de westkant van de stad langs de nieuwe Hollandse bebouwing. De stad zelf is gedeeltelijk verdeeld in een recht grachtenpatroon, zoals dat in oude Nederlandse steden te vinden is. Later is de rivier hier rechtgetrokken om als verdedigingsgracht dienst te doen. Het is de ideale vorm van een stadsplan volgens Simon Stevin, die op zijn beurt als typische vertegenwoordiger van de renaissance geïnspireerd werd door de Romeinse stede en vestingbouw (van Diessen, 1987, p. 37)<BR> De korte gracht onder het Kasteelplein, is de Oudermarktgracht (F). De volgende gracht is de Oudekerkgracht (G), dan de Derde Dwarsgracht (H) en de Vierde Dwarsgracht (I). Aan deze laatste gracht is ook de Kerk (M). <BR> De lange gracht die haaks op deze grachten staat is de Tijgersgracht. <BR> Het centrale plein is de Nieuwe Markt (K) met aan de zuidkant het stadhuis (L). De meest oostelijks gracht is de schuine Tayolinggracht (N). Ten oosten hiervan bevindt zich in het midden het bastion Gelderland en aan de zuidkant redoute (veldschans) Hollandia. <BR> In het zuidelijke gedeelte van de stad is het Compagnieshospitaal (Q) dat ligt aan de Koestraat (P). Iets noordelijker ligt de Kalverstraat (O), die uitkomt op de Landpoort, de verbinding van de met water omgeven stad en het vaste land. <BR> Aan de overkant van de rivier bevond zich voor de stichting van Batavia de kraton van Jayakarta. In 1627 was hier zo goed als niets meer van terug te vinden. Tegenover de Oudekerkgracht ligt aan de overkant de Koningstraat (X). Ten zuiden hiervan ligt de Engelse loge (Y). Dit was een doorn in het oog van Coen, maar de loge werd in 1629 verwoest en daarna niet meer opgebouwd. De oostelijke straat langs de rivier is de Gravenstraat, die leidt richting de zee. Aan de zee ligt op het meest noordelijke punt het Tolhuis. Hierbij lag bij K de Boom, een soort vergrendeling van de riviermond. Hieronder lag een groter gebouw, de Timmerwerf vrijburgers. Het lange gebouw aan de overkant langs het water was het Schuitenhuis. Hiervoor in het veld (V) zijn twee witte gebouwen te zien, dat waren de kalkovens. <BR> Binnen in de stad en vlak buiten de stad zijn de tuinen en aanplant te zien voor de verbouw van rijst en groenten.<BR> <BR> J.R. van Diessen, 1989; Jakarta/Batavia, Het centrum van het Nederlandse Koloniale rijk in Azië en zijn cultuurhistorische nalatenschap p. 34 & 35