De klassieke Asmat voorouderpaal (bisj-paal) bestaat uit enkele op elkaar staande beelden met bovenaan een opengewerkte ‘vlag’ en is uit één stuk licht hout gemaakt. De paal is wit gekleurd met kalk uitgezonderd de ingesneden gedeelten die rood zijn. De beelden zijn de afbeeldingen van overledenen, vroeger de slachtoffers van een overval door koppensnellers, die gewroken moeten worden en wier geesten daarna voorgoed verhuizen naar het land der doden. De palen worden gemaakt voor een feest, de 'bisj mbu'. Dit feest is een belofte om de doden te wreken die in de paal zijn uitgesneden. <BR> <BR> Vorm en betekenis<BR> <BR> De klassieke bisjpaal bestaat uit enkele op elkaar staande beelden met bovenaan een opengewerkte ‘vlag’ en is uit één stuk licht hout gemaakt. De paal is wit gekleurd met kalk met uitzondering van de ingesneden gedeelten die rood gekleurd zijn. Voor vorm en bijzonderheden zie de aangehechte foto. <BR> De palen worden gemaakt voor een feest, de 'bisj mbu'. Dit feest is een belofte om de doden te wreken die in de paal zijn uitgesneden. Het maken van een bisjpaal imiteert het snellen van een hoofd. De houtsnijder treedt de geselecteerde boom tegemoet alsof het een vijand is. Als de boom neergehaald wordt loopt er een rode vloeistof uit (zoals het bloed van een verslagen vijand). De boom wordt naar het dorp gedragen waar het door de vrouwen verwelkomd wordt alsof het een vijand is. De boom wordt naar een speciale ruimte gebracht waar de houtsnijders beginnen met het snijden. <BR> Voordat de palen worden opgericht worden de namen van de voorgestelde overleden verwanten of voorouders bekend gemaakt. In het verleden vond na de ceremonie een sneltocht plaats om de doden die afgebeeld zijn op de palen daadwerkelijk te wreken. Tijdens de ceremonie staan de bisjpalen met het gezicht naar de rivier (De doden worden met hun voeten naar de rivier begraven). De rivier is de weg naar de zee en achter de zee ligt het rijk van de voorouders. De doden hebben een kano nodig om het dodenrijk te kunnen bereiken. De paal fungeert als een rituele kano om de ziel naar het dodenrijk te voeren. Sommige palen hebben daarom aan de onderkant een kano uitgesneden. In die schaal wordt voedsel geplaatst voor de reis van de doden naar de andere wereld. <BR> Na de ceremonie worden de palen overgebracht naar het sagomoeras waar de palen kunnen wegrotten. De kracht van de palen gaat hierbij over op de sagopalmen die hierdoor beter groeien. Soms worden ook kleinere, meer permanente palen gesneden. Deze staan in de jeu, dichtbij een vuurplaats, en lijken te fungeren als voorouderbeelden (Smidt 1993: 23, 25).<BR> <BR> Vervaardiging<BR> <BR> De bisjpalen worden gehakt en gesneden uit de stam van mangrovebomen. Eén steunwortel wordt gebruikt voor het opengewerkte, plankachtige deel, 'tjemen' (letterlijk: penis), dat uit het bovenste deel van de paal naar voren steekt. In feite wordt de mangrove dus uitgesneden tegen zijn groeirichting in, met de plankwortel aan de bovenzijde.<BR> De bisj worden op twee verschillende manieren tentoongespreid: in het centrale Asmatgebied worden ze verticaal opgesteld, met de puntige onderkant in de grond gestoken. Langs de Casuarinenkust worden ze op een hellend rek geplaats (Smidt 1993: 101). <BR> <BR> Beschrijving<BR> <BR> [ST] 2 pseudo-tsjemen (vlagvormig uitsteeksel of "penis") met<BR> ajour-snijwerk & 2 staanden boven elkaar uitgesneden<BR> mensfiguren & ondereinde<BR> [VO] man (boven) met haargrens, geopende mond, houtje met<BR> vruchtenpitten door neus, oorsieraden, handen tegen<BR> pseudo-tsjemen, vingers, tenen, mannelijke genitaliën en<BR> ingesneden lijnen<BR> vrouw (onder) met haargrens, geopende mond, houtje met<BR> vruchtenpitten door neus, oorsieraden, gevlochten<BR> armband om rechterpols, handen tegen pseudo-tsjemen,<BR> vingers, tenen en ingesneden lijnen<BR> [DE] pseudo-tsjemen : ajour-snijwerk : (opgerolde) spiralen &<BR> jaarvogelkoppen<BR> ondereinde : snijwerk : krullen<BR> <BR> <BR>