Dit bidkleed met een afbeelding van de Ka’ba omgeven door steeds wijder uitlopende cirkels is een moderne variant van populaire kleden voor het dagelijks gebed. Vroeger werden deze handmatig van wol of zijde geweven, nu zijn ze vaak machinaal gemaakt en bevatten vaak een afbeelding van de Ka’ba of van de Grote Moskee in Medina. Dit hadj- of omrahsouvenir is qua decoratie veel gestileerder dan de traditionele exemplaren. De witte kringen rond de Ka’ba geven de cirkelvormige omwentelingen die pelgrims maken tijdens de omgang rond de Ka’ba aan, of de vele gelovigen die zich naar de Ka’ba richten tijdens de vijf dagelijkse gebeden in steeds grotere cirkels, een verwijzing naar de islamitische gemeenschap wereldwijd. Het bidkleed wijkt ook af van vroegere exemplaren doordat de buitenzijde van katoen gevuld is met polyester. Door de vulling geeft het comfort tijdens het bidden. Gebedskleden zijn populair als aandenken aan de hadj of omrah, de kleine bedevaart, omdat de herinnering aan de bedevaart opnieuw wordt opgeroepen wanneer het kleed thuis of op andere plaatsen wordt gebruikt. Het kopen van een kleed in Mekka, en het gebruik ervan tijdens de hadj, versterkt de relatie van het object tot de bedevaart. <BR> Op de voorzijde van het bidkleed is de merknaam Duraibah in het Arabisch en het Latijnse schrift aangebracht. Duraibah is de merknaam van een Mekkaans bedrijf genoemd naar een van de deuren van de Grote Moskee in Mekka. Het is een eigentijds vormgeversbureau dat samenwerkt met een team van internationaal gevestigde freelance designers met een islamitische achtergrond. Hun producten zijn herkenbaar aan de moderne vormgeving van voorwerpen die van oudsher geliefd zijn als souvenir, zoals korans, bidkleden, bidkralen, drinkbekers en horloges en de moderne vormgeving van nieuwe typen aandenkens zoals telefoonhoesjes. <BR> Op de achterzijde van het bidkleed is een label bevestigd met wasvoorschrift (Dry clean only), het materiaal (katoen voor de buitenzijde en 100% polyester voor de binnenzijde). Het label vermeldt dat het copyright van het design bij Duraibah ligt, en verwijst naar de website van Duraibah (www.Duraibah.com), waar deze voorwerpen ook per internet kunnen worden besteld. Het kleed is gemaakt in China. <BR> Het aanschaffen van souvenirs als onderdeel van pelgrimage en Mekka als belangrijk handelscentrum gaan beide ver terug in de geschiedenis. Ook al voor de komst van de islam vonden er in en rondom Mekka festivals en bedevaarten plaats waar ook goederen werden verhandeld. Na de komst van de islam werden de bedevaarten gecontinueerd, en was handel tijdens de hadj en de omrah, de kleine bedevaart, toegestaan. Men mocht zijn koopwaar verkopen na het ritueel op de Berg Arafat op dag twee van de pelgrimsrites. Dan kochten pelgrims praktische spullen in voor de terugreis en (luxe)producten als aandenken aan de bedevaart en als geschenk voor familie en vrienden. (Khan 2013, p. 230) Pelgrims brachten ook producten uit het thuisland mee naar Mekka om daar voor een goede prijs te verkopen en zo hun terugtocht te financieren. Al vroeg in de islamitische geschiedenis had het jaarlijkse aanbod op de bedevaartmarkten dus al een internationaal karakter. Dit werd versterkt doordat (al dan niet tijdelijk gevestigde) handelaren in Mekka en havenstad Djedda stoffen en andere producten importeerden speciaal voor die bedevaartmarkten. De diversiteit in het aanbod en de internationale oriëntatie was daarnaast mede te danken aan de aanwezigheid van buitenlandse kunstenaars en ambachtslieden in Mekka die handgemaakte souvenirs (zoals schilderingen van de Ka’ba door Indiase schilders) maakten, zeker in de negentiende eeuw maar naar grote waarschijnlijkheid al veel vroeger. (Porter 2015, pp. 105-107) Voor pelgrims geldt vaak dat de productieplaats van ondergeschikt belang is: het feit dat de aanschaf in Mekka of Medina plaatsvond en het product dus met de heilige steden in contact is geweest is doorslaggevend. (Mols 2013, p. 76) Hoewel het aanbod in de eerste twee decennia van de 21ste eeuw is uitgebreid met bijvoorbeeld uiteenlopende elektronische apparaten en digitale gadgets, hebben sommige souvenirs zoals bidkleden, bidsnoeren, gouden sieraden en Zemzemwater flesjes niets aan populariteit ingeboet, al is hun verschijningsvorm wel aan verandering onderhevig doordat ook modern design zijn intrede doet in het assortiment van pelgrimsartikelen. Wat gebleven is het internationale aanbod van aandenkens, met de kanttekening dat de lokaal geproduceerde souvenirs ook vaak door buitenlandse vaklui worden geproduceerd.