Deze Koran met hoes met daarop het Arabische opschrift 'uit Mekka' (Arabisch: 'min Makkah') wordt in Mekka en Medina verkocht als aandenken aan de hadj of omrah, de kleine bedevaart. Van oudsher namen pelgrims korans mee als souvenir van de hadj en waren er in Mekka kalligrafen actief die de koran met de hand kopieerden. Deze gedrukte koran in de modern vormgegeven omslaghoes bevat ook uitleg (Arabisch: tafsir) van bepaalde verzen in de kantlijn. Zo is in een oogopslag duidelijk wat de heilige tekst is en wat de door mensen geformuleerde uitleg is. Aangezien de Koran veel uiteenzettingen van poëtische aard en beeldspraak bevat is deze voor een leek niet gemakkelijk te begrijpen. Daarom hebben geleerden zich al vroeg na het begin van de islam over de tekst gebogen om uitleg te bieden over specifieke passages of religieuze kwesties die in de tekst worden besproken. Hier is de uitleg van Sheikh Abd al-Rahman ibn Nasir as-Sa’di gebruikt, een Saoedische tafsir-deskundige die leefde tussen 1889 en 1956. Check: Wa bihamisha Kalimat al-Qur’an min tafsir al-Sa’di.<BR> Deze koran is gedrukt maar de tekst is oorspronkelijk met de hand gekalligrafeerd. Nadat de gekalligrafeerde pagina’s zijn ingescand of digitaal gefotografeerd, kunnen ze in elke willekeurige grootte worden afgedrukt. De meesterkalligraaf die hiervoor verantwoordelijk is, is schoonschrijver Uthman Taha (Aleppo, 1934). Deze kalligraaf was lang als kalligraaf verbonden aan het ‘King Fahd Complex for the printing of the Holy Qur’an in Medina’. De illuminatie van deze Koran is in de Osmaanse stijl en is aangebracht in rood, grijs en zwart. Zoals gebruikelijk in veel gedecoreerde kopieën van de Koran zijn de eerste twee openingspagina’s met het openingshoofdstuk (soerat- al-Fatiha) en vers een tot en met 5 van hoofdstuk twee (soerat al-Baqara, het hoofdstuk van de Koe) uitbundig gedecoreerd met florale en geometrische motieven, terwijl de overige pagina’s veel spaarzamer zijn versierd. <BR> De omslaghoes omsluit de Koran aan de voor- en achterzijde en de rug. De boven-, onderkant en zijkant van de papieren tekst zijn zichtbaar. Een elastisch bandje aan de onderzijde van de houder kan over de bovenzijde worden geschoven en beschermt zo de Koran. De houder bevat op de bovenzijde de Arabische tekst ‘Uit Mekka’ (Arabisch: Min Makkah) in Kufisch schrift, een schriftsoort die gekenmerkt wordt door hoekige vormen en korte verticale halen en die hier geen vocalen bevat. De schriftsoort was tot de 10de eeuw de populairste schriftsoort voor gekalligrafeerde korans. De binnenkant van de hoes bevat het logo Duraibah in zowel Arabisch en het Latijnse alfabet, en de plaatsnaam Makkah al Mukarramah in het Latijnse schrift, wat het Achtenswaardige Mekka betekent. <BR> Duraibah is de merknaam van een Mekkaans bedrijf genoemd naar een van de deuren van de Grote Moskee in Mekka. Het is een eigentijds vormgeversbureau dat samenwerkt met freelance designers met een islamitische achtergrond wereldwijd. Hun producten zijn herkenbaar aan de moderne vormgeving van voorwerpen die van oudsher geliefd zijn als souvenir, zoals korans, bidkleden, bidkralen, drinkbekers en horloges en de moderne vormgeving van nieuwe typen aandenkens zoals telefoonhoesjes.<BR> Het aanschaffen van souvenirs als onderdeel van pelgrimage en Mekka als belangrijk handelscentrum gaan beide ver terug in de geschiedenis. Ook al voor de komst van de islam vonden er in en rondom Mekka festivals en bedevaarten plaats waar ook goederen werden verhandeld. Na de komst van de islam werden de bedevaarten gecontinueerd, en was handel tijdens de hadj en de omrah, de kleine bedevaart, toegestaan. Men mocht zijn koopwaar verkopen na het ritueel op de Berg Arafat op dag twee van de pelgrimsrites. Dan kochten pelgrims praktische spullen in voor de terugreis en (luxe)producten als aandenken aan de bedevaart en als geschenk voor familie en vrienden. (Khan 2013, p. 230) Pelgrims brachten ook producten uit het thuisland mee naar Mekka om daar voor een goede prijs te verkopen en zo hun terugtocht te financieren. Al vroeg in de islamitische geschiedenis had het jaarlijkse aanbod op de bedevaartmarkten dus al een internationaal karakter. Dit werd versterkt doordat (al dan niet tijdelijk gevestigde) handelaren in Mekka en havenstad Djedda stoffen en andere producten importeerden speciaal voor die bedevaartmarkten. De diversiteit in het aanbod en de internationale oriëntatie was daarnaast mede te danken aan de aanwezigheid van buitenlandse kunstenaars en ambachtslieden in Mekka die handgemaakte souvenirs (zoals schilderingen van de Ka’ba door Indiase schilders) maakten, zeker in de negentiende eeuw maar naar grote waarschijnlijkheid al veel vroeger. (Porter 2015, pp. 105-107) Voor pelgrims geldt vaak dat de productieplaats van ondergeschikt belang is: het feit dat de aanschaf in Mekka of Medina plaatsvond en het product dus met de heilige steden in contact is geweest is doorslaggevend. (Mols 2013, p. 76) Hoewel het aanbod in de eerste twee decennia van de 21ste eeuw is uitgebreid met bijvoorbeeld uiteenlopende elektronische apparaten en digitale gadgets, hebben sommige souvenirs zoals bidkleden, bidsnoeren, gouden sieraden en Zemzemwater flesjes niets aan populariteit ingeboet, al is hun verschijningsvorm wel aan verandering onderhevig doordat ook modern design zijn intrede doet in het assortiment van pelgrimsartikelen. Wat gebleven is het internationale aanbod van aandenkens, met de kanttekening dat de lokaal geproduceerde souvenirs ook vaak door buitenlandse vaklui worden geproduceerd.