In de sjiitische iconografie van boeken uit de Qajar periode waren de belangrijkste thema’s gerelateerd aan Ali en zijn rol in de geschiedenis van de Islam en de tragische gebeurtenissen van Karbala (680 A.D.), waarbij Hussein werd gedood. Deze enkelzijdige prent uit de twintigste eeuw bouwt voort op die traditie en toont Ali Akbar, de oudste zoon van Hussein, die vocht en werd gedood in de Slag bij Karbala (Calmard 1985). De baardloze jongeman maakt zich hier gereed voor de strijd, waarin hij heroïsch zou hebben gevochten alvorens de martelaarsdood te sterven. Zijn moeder Umme Leila neemt dramatisch afscheid van haar zoon of probeert hem nog eenmaal tevergeefs tegen te houden. Op de achtergrond zijn de tenten van Husseins gevolg afgebeeld, die bedreigd worden door het leger van kalief Yazid I. <BR> <BR> De prent is een van een aantal werken die gemaakt en verkocht werden in Mashhad, en kort voor verkoop zijn ingekleurd om de afbeelding aantrekkelijker te maken. Zulke prenten werden in winkels en huizen opgehangen aan de muur. Linksonder is het werk gesigneerd door de kunstenaar, Mohammad Saneʿi, die werkzaam was in de periode 1931-1946 (Marzolph 2001: 46). Ook wordt de hulp van de drukker vermeldt, namelijk “meneer Ismael, zoon van de overleden inwoner van Mashhad, meneer Asad de Drukker.” Onderaan wordt voorts vermeld dat de drukpers van uitgever Akhavan is gebruikt voor de productie en dat de prent te koop was bij de Goharshad Moskee, heden ten dage onderdeel van het schrijncomplex van Imam Reza in Mashhad, bij de boekwinkel van Sjeik Gholam Reza. <BR> <BR> Om de sociale functie van deze prent beter te begrijpen is het ook noodzakelijk om stil te staan bij de lithografische techniek, die in Iran is gebruikt om religieuze voorstellingen op papier te drukken. Lithografische illustratie was een kunstvorm die in Iran ongeveer een eeuw is toegepast, vanaf de introductie van de techniek in Iran in 1833 tot de jaren vijftig van de twintigste eeuw, toen de laatste lithografiewerkplaats zijn deuren sloot (Marzolph 2001, 2009, 2011, 2012). Deze techniek raakte populair vanwege de relatief lage productiekosten, zodat de productie en verkoop van boeken en prenten op grote schaal mogelijk werd. Aan de andere kant was lithografie populair vanwege culturele en artistieke redenen. In tegenstelling tot moderne mechanische typografie konden dankzij de lithografie complexe vormen en iconografie behouden en gepopulariseerd worden. Geïllustreerde boeken gedrukt met de lithografietechniek in Iran bouwden zo voort op een verfijnde en eeuwenoude kalligrafische traditie. In de Qajar periode raakten op deze manier sjiitische thema’s, die eerder alleen beschikbaar waren voor de elite, visueel populair (cf. Ekhtiar 2015: 146 en Flaskerud 2010: 28-29). Dit continueerde in de twintigste eeuw. De lithografie nam zo een interessante plaats in tussen de hoge kunstvormen, zoals Perzische miniatuurkunst, en populaire vormen, zoals achterglasschilderingen en koffiehuisschilderingen. Naast het drukken van klassieke literatuur en romantische en populaire verhalen werd de lithografie gebruikt om religieuze boeken te maken. Ook werden enkelzijdige prenten gedrukt zoals deze, waarvan sommige op de bazaar of in en nabij sjiitische gebedshuizen werden verkocht. Van deze enkelzijdige prenten zijn slechts enkele uit de negentiende eeuw bewaard gebleven, vanwege het dagelijkse gebruik en het kwetsbare materiaal. De enkelzijdige prenten van Mohammad Saneʿi (7031-32a t/m 32u) uit de twintigste eeuw volgen deze eerdere voorbeelden van sjiitische iconografie.<BR> <BR> Pooyan Tamimi Arab, 2016.