Het heiligdom van Haci Bektash

Aquarel met een voorstelling van de dargah van Haci Bektash (ca. 1209-1271), de stichter van de Bektashi soefi-orde. Een dargah is een soefiheiligdom, vaak is het een mausoleum. De dargah van Haci Bektash was oorspronkelijk zijn gebedshuis en werd vlak na zijn dood bestemd tot dargah. Het heiligdom bevindt zich in de plaats Hacıbektaş in Centraal-Anatolië en is al eeuwenlang een drukbezocht bedevaartsoord. Sinds 1964 is het officieel een museum, maar wordt het nog jaarlijks door vele, met name alevitische, pelgrims bezocht.<BR> <BR> De dargah is getekend vanuit landschapsperspectief, zodat de verschillende delen van het complex kunnen worden onderscheiden. Het complex heeft drie binnenplaatsen met daaromheen verschillende gebouwen en kamers. De hoofdingang rechts leidt tot de eerste binnenplaats waar zich de stallen en opslagplaatsen bevonden. De tweede binnenplaats had aan de linkerzijde een gasthuis, de meydan (de rituele hal) en kantoren. Het huis op de tweede verdieping was het vertrek van de Dede Baba (de hoogste geestelijke van de Bektashi-orde). Aan de rechterzijde zijn de moskee, keuken en bakkerij afgebeeld. De derde binnenplaats bevatte twee schrijnen met enkele graven. In de schrijn aan de linkerzijde bevindt zich het graf van Haci Bektash, twee andere graven en de Kirklar Meydani (“Hal van de Veertig”, de hal voor gebed en rituelen). De hal is te herkennen aan de piramidevormige koepel en de twee graven door de twee ronde koepels. Het gaat om de tombes van Guvenc Abdal, een discipel van Haci Bektash, en van Resul bali, mogelijk de vader van Balim Sultan of een zestiende-eeuwse Bektashi-leider met een vergelijkbare naam of een zekere Yusuf Bali (Yurekli 2012: 32-33). De schrijn aan de rechterzijde, het grote gebouw met een kegelvormige koepel, is de tombe van Balim Sultan, de meest belangwekkende leider van de Bektashi soefi-orde na Haci Bektash die ook wel ‘de tweede heilige’ (pir-i sani) werd genoemd (Yurekli 2012: 32). Hij is beroemd om het codificeren van soefirituelen in de dargah van Haci Bektash aan het begin van de zestiende eeuw. De tuin op de achtergrond, omsloten door cipressen, is de begraafplaats van de dargah.<BR> <BR> De afbeelding is voorzien van diverse teksten in het Ottomaans Turks:<BR> <BR> Boven:<BR> <BR> طالب حب حقیقت نهره‌یات فیض اولون <BR> باب حقدر درگه سلطان بکتاش ولی<BR> مهر توحید و هدایت مطلعیدر بو مقام<BR> سر انوار محمدله علیدرمنجلی<BR> <BR> De zoeker naar liefde voor de waarheid vindt eeuwig leven <BR> De dargah van sultan Bektash Veli is de poort naar de waarheid <BR> Dit is het vertrek van de opkomende zon van vereniging [de eenheid van God] en het rechte pad <BR> Het geheim van de Mohammed-Ali’s [Mohammed en Ali worden als één gezien, samen met God] straalt [op deze plek]<BR> <BR> Beneden:<BR> <BR> قیرشهیر ایله قیصیریه اراسینده واقع هنکار حاجی بکتاش ولی قدس سره العالی حضرتلرینک درکاه و تربه شریفه لرینک<BR> <BR> Tussen Kirşehir en Kayseri [ligt] de dargah en schrijn van de koning, Haci Bektash Veli, moge zijn ziel puur zijn.<BR> <BR> De aquarel is linksonder gedateerd: 1299 AH, hetgeen overeen komt met 1881-1882 AD.<BR> <BR> Yasemin Bagci, 2016 (vert. P. Tamimi Arab).

Het heiligdom van Haci Bektash

Aquarel met een voorstelling van de dargah van Haci Bektash (ca. 1209-1271), de stichter van de Bektashi soefi-orde. Een dargah is een soefiheiligdom, vaak is het een mausoleum. De dargah van Haci Bektash was oorspronkelijk zijn gebedshuis en werd vlak na zijn dood bestemd tot dargah. Het heiligdom bevindt zich in de plaats Hacıbektaş in Centraal-Anatolië en is al eeuwenlang een drukbezocht bedevaartsoord. Sinds 1964 is het officieel een museum, maar wordt het nog jaarlijks door vele, met name alevitische, pelgrims bezocht.<BR> <BR> De dargah is getekend vanuit landschapsperspectief, zodat de verschillende delen van het complex kunnen worden onderscheiden. Het complex heeft drie binnenplaatsen met daaromheen verschillende gebouwen en kamers. De hoofdingang rechts leidt tot de eerste binnenplaats waar zich de stallen en opslagplaatsen bevonden. De tweede binnenplaats had aan de linkerzijde een gasthuis, de meydan (de rituele hal) en kantoren. Het huis op de tweede verdieping was het vertrek van de Dede Baba (de hoogste geestelijke van de Bektashi-orde). Aan de rechterzijde zijn de moskee, keuken en bakkerij afgebeeld. De derde binnenplaats bevatte twee schrijnen met enkele graven. In de schrijn aan de linkerzijde bevindt zich het graf van Haci Bektash, twee andere graven en de Kirklar Meydani (“Hal van de Veertig”, de hal voor gebed en rituelen). De hal is te herkennen aan de piramidevormige koepel en de twee graven door de twee ronde koepels. Het gaat om de tombes van Guvenc Abdal, een discipel van Haci Bektash, en van Resul bali, mogelijk de vader van Balim Sultan of een zestiende-eeuwse Bektashi-leider met een vergelijkbare naam of een zekere Yusuf Bali (Yurekli 2012: 32-33). De schrijn aan de rechterzijde, het grote gebouw met een kegelvormige koepel, is de tombe van Balim Sultan, de meest belangwekkende leider van de Bektashi soefi-orde na Haci Bektash die ook wel ‘de tweede heilige’ (pir-i sani) werd genoemd (Yurekli 2012: 32). Hij is beroemd om het codificeren van soefirituelen in de dargah van Haci Bektash aan het begin van de zestiende eeuw. De tuin op de achtergrond, omsloten door cipressen, is de begraafplaats van de dargah.<BR> <BR> De afbeelding is voorzien van diverse teksten in het Ottomaans Turks:<BR> <BR> Boven:<BR> <BR> طالب حب حقیقت نهره‌یات فیض اولون <BR> باب حقدر درگه سلطان بکتاش ولی<BR> مهر توحید و هدایت مطلعیدر بو مقام<BR> سر انوار محمدله علیدرمنجلی<BR> <BR> De zoeker naar liefde voor de waarheid vindt eeuwig leven <BR> De dargah van sultan Bektash Veli is de poort naar de waarheid <BR> Dit is het vertrek van de opkomende zon van vereniging [de eenheid van God] en het rechte pad <BR> Het geheim van de Mohammed-Ali’s [Mohammed en Ali worden als één gezien, samen met God] straalt [op deze plek]<BR> <BR> Beneden:<BR> <BR> قیرشهیر ایله قیصیریه اراسینده واقع هنکار حاجی بکتاش ولی قدس سره العالی حضرتلرینک درکاه و تربه شریفه لرینک<BR> <BR> Tussen Kirşehir en Kayseri [ligt] de dargah en schrijn van de koning, Haci Bektash Veli, moge zijn ziel puur zijn.<BR> <BR> De aquarel is linksonder gedateerd: 1299 AH, hetgeen overeen komt met 1881-1882 AD.<BR> <BR> Yasemin Bagci, 2016 (vert. P. Tamimi Arab).