Houten masker met grote oren gebruikt in het Egungun-genootschap

Het masker wordt gebruikt in het Egungun-genootschap. Dit is een geheim mannengenootschap met een erfelijk hoofd, dat tot taak heeft een schakel te vormen tussen levenden en doden. De maskers die de leden van het genootschap bij hun dansen dragen, stellen meestal de geesten van bepaalde overleden personen voor. Elk masker heeft een eigen naam, die echter doorgaans niet die van de overledene is. Als een orakelpriester een Yoruba meedeelt dat een bepaalde vooroudergeest speciale aandacht moet ontvangen laat de betrokkene een masker maken en biedt het met een geschenk aan het hoofd van de Egungun aan. Het hoofd draagt dan, in het geheim, één van de leden op het masker te dragen. <BR> Op een jaarlijks festival in juni dansen alle maskers met hun volgelingen door de stad. Bij het masker hoort een lang net of gewaad dat de drager geheel bedekt. Het is gevaarlijk dicht bij de dansers te komen of hen aan te raken. De toeschouwers worden niet geacht de maskerdragers als mensen te herkennen. Vóór de koloniale tijd werd iemand die blijk gaf een maskerdrager te herkennen gedood. De dansers raken tijdens de ceremonie vaak in een trance, waarin ze bezeten worden door de vooroudergeest die hun masker voorstelt en dan door hun mond spreekt.<BR> Volgens Himmelheber (1960: 252) danst een Egungun-masker ook bij een begrafenis met het lijkkleed om zich heen geslagen en spreekt in naam van de overledene de familieleden troostend toe. Daarnaast geven Egungun-dansers ook wel voorstellingen op het marktplein louter voor amusement, waarbij soms satirische maskers worden gedragen die Europeanen, Hausa, Nupe, politieagenten of prostituées voorstellen.<BR> Het masker wordt op het hoofd gedragen. Op het achterdeel van het masker bevindt zich een reptielachtig dier met zeer lange oren die plat op de rug liggen.<BR> <BR> De Yoruba is het meest urbane Afrikaanse volk. Al vanaf de 11e eeuw was hun eerste stad, Ile-Ife, het centrum van een invloedrijke stadstaat, en gauw volgden andere stadstaten met bruisende centra. Deze ontwikkeling heeft zich tot de dag van vandaag voortgezet. De Yoruba cultuur heeft nauwe raakvlakken met die van de Fon in zuidelijk Benin en Togo. Hun politieke systemen en religieuze werelden zijn vrijwel identiek, en ook de kunsten van beide groepen tonen wederzijdse beïnvloeding.<BR> Veel van de objecten worden gebruikt in de religie en voor het onderschrijven van de leiderschapssystemen van het koninklijke hof en van de ouderengenootschappen, de Ogboni. Deze genootschappen, met zowel mannelijke als vrouwelijke leden, regeren samen met de koning. Ogboni moet machtsmisbruik door de koning voorkomen, fungeren als rechtbank en spelen een hoofdrol bij het kiezen, inaugureren maar ook begraven van koningen.

Houten masker met grote oren gebruikt in het Egungun-genootschap

Het masker wordt gebruikt in het Egungun-genootschap. Dit is een geheim mannengenootschap met een erfelijk hoofd, dat tot taak heeft een schakel te vormen tussen levenden en doden. De maskers die de leden van het genootschap bij hun dansen dragen, stellen meestal de geesten van bepaalde overleden personen voor. Elk masker heeft een eigen naam, die echter doorgaans niet die van de overledene is. Als een orakelpriester een Yoruba meedeelt dat een bepaalde vooroudergeest speciale aandacht moet ontvangen laat de betrokkene een masker maken en biedt het met een geschenk aan het hoofd van de Egungun aan. Het hoofd draagt dan, in het geheim, één van de leden op het masker te dragen. <BR> Op een jaarlijks festival in juni dansen alle maskers met hun volgelingen door de stad. Bij het masker hoort een lang net of gewaad dat de drager geheel bedekt. Het is gevaarlijk dicht bij de dansers te komen of hen aan te raken. De toeschouwers worden niet geacht de maskerdragers als mensen te herkennen. Vóór de koloniale tijd werd iemand die blijk gaf een maskerdrager te herkennen gedood. De dansers raken tijdens de ceremonie vaak in een trance, waarin ze bezeten worden door de vooroudergeest die hun masker voorstelt en dan door hun mond spreekt.<BR> Volgens Himmelheber (1960: 252) danst een Egungun-masker ook bij een begrafenis met het lijkkleed om zich heen geslagen en spreekt in naam van de overledene de familieleden troostend toe. Daarnaast geven Egungun-dansers ook wel voorstellingen op het marktplein louter voor amusement, waarbij soms satirische maskers worden gedragen die Europeanen, Hausa, Nupe, politieagenten of prostituées voorstellen.<BR> Het masker wordt op het hoofd gedragen. Op het achterdeel van het masker bevindt zich een reptielachtig dier met zeer lange oren die plat op de rug liggen.<BR> <BR> De Yoruba is het meest urbane Afrikaanse volk. Al vanaf de 11e eeuw was hun eerste stad, Ile-Ife, het centrum van een invloedrijke stadstaat, en gauw volgden andere stadstaten met bruisende centra. Deze ontwikkeling heeft zich tot de dag van vandaag voortgezet. De Yoruba cultuur heeft nauwe raakvlakken met die van de Fon in zuidelijk Benin en Togo. Hun politieke systemen en religieuze werelden zijn vrijwel identiek, en ook de kunsten van beide groepen tonen wederzijdse beïnvloeding.<BR> Veel van de objecten worden gebruikt in de religie en voor het onderschrijven van de leiderschapssystemen van het koninklijke hof en van de ouderengenootschappen, de Ogboni. Deze genootschappen, met zowel mannelijke als vrouwelijke leden, regeren samen met de koning. Ogboni moet machtsmisbruik door de koning voorkomen, fungeren als rechtbank en spelen een hoofdrol bij het kiezen, inaugureren maar ook begraven van koningen.