Inleiding

In deze Data Story kijken we of er patronen zijn te ontdekken in objecten die door de tijd heen gemaakt zijn. Aangezien de verzamelgeschiedenis van alle partners uniek is, zal in deze stories een beeld naar voren komen over de objecten die de partners over de jaren heen verzameld hebben. Zoals in de inleiding van de Algemene Data Stories al naar voren kwam, heeft iedere instelling een unieke collectie en een geheel eigen verzamelgeschiedenis. Zien we bijvoorbeeld deze verschillen in verzamelgeschiedenis terug als we kijken naar objecten die gedateerd zijn vóór 1900 en objecten die gedateerd zijn na 1900? En uit welke eeuw blijken de meeste objecten verzameld te zijn?

Inleiding

Deze Data Story gaat over het ontdekken van patronen in de objecten die gemaakt zijn van 'sits'. Onderstaande tekst is mede mogelijk gemaakt door Gieneke Arnolli, vroeger conservator bij het Fries Museum en specialist op het gebied van sits. Zij maakte o.a. de tentoonstelling "Sits. Katoen in bloei" en heeft ook de bijbehorende catalogus geschreven.

Sits is van oorsprong handgeschilderde, geglansde katoen uit India. Het is een tijdrovende techniek met gebruik van chemische middelen om plantaardige kleurstoffen te binden aan katoenvezels. De stof is daardoor soepel, veelkleurig, was- en kleurecht. Het is net als het bekendere, Engelse chintz afgeleid van het Perzische chitta dat 'bedrukt' betekent.

Voordat sits in de zestiende eeuw naar Europa kwam, bestond er in Azië al een levendige ruilhandel. De VOC nam na 1602 de handel, met name op Indonesië, over en ruilde katoen uit India tegen de gewenste specerijen. Nederlandse zeelieden namen de sits soms mee naar huis, wat zeer in de smaak viel. Dus gaf de VOC vanaf 1664 opdracht om sitsen mee te brengen voor de Nederlandse markt.

Hier werden de grote beschilderde doeken gebruikt als wandbespanning en spreien, en de stof aan de meter voor vrouwenjakjes en 'Japonse rokken' (kimono's) voor mannen, kindermutsjes en babyjakjes. Sits wordt een kenmerk van de Hindelooper-streekdracht.

Wat valt er te ontdekken over sits in deze Data Story?

NDE Prototype

Doel

Dit prototype knowledge graph is één van drie experimenten die zijn ontwikkeld in het NDE-project 'Koppelvlak Zichtbaar-Bruikbaar'. Het doel van de experimenten is het vergaren van kennis over de wijze waarop de NDE infrastructuur - die in het domein-gebied 'Bruikbaar' is ontwikkeld - door gebruikersapplicaties geïmplementeerd wordt. De andere twee experimenten zijn:

• Het prototype HeritageFlix heeft twee applicaties getest die gericht zijn op het grote publiek. De eerste applicatie gaat over schilderijen, de tweede applicatie over kerken.
• Het prototype GvN heeft een applicatie getest die is gericht op specialisten werkzaam in de cultuur-sector.

Scope

De scope van de prototypes is bewust zeer beperkt gehouden. De ontwikkelaars hebben tijdens de bouw vooral gekozen om de interactie tussen webapplicatie en infrastructuur te testen. Dit betekent dat in de prototypes basale gebruikersfunctionaliteit kan ontbreken.

Vervolg

De resultaten van de experimenten worden in het eerste kwartaal 2023 vastgelegd, en zullen niet alleen gevolgen hebben voor de architectuurkeuzes van NDE, maar ook hun weerslag vinden in de DERA.

NDE heeft niet de intentie om in de huidige vorm zelf met de prototypes verder te gaan. Het netwerk zal wel een actieve rol spelen bij de ondersteuning van partijen die zelfstandig de prototypes willen doorontwikkelen op basis van de NDE infrastructuur.

Meer informatie

Neem voor meer informatie over deze prototypes contact op met Enno Meijers (CTO NDE).

Inleiding op Modemuze-prototype

In het onderstaande experiment zijn verschillende Data Stories ontwikkeld in de samenwerking tussen NDE en Modemuze. Modemuze.nl is een expertsite die de mode- en kostuumcollecties van 18 Nederlandse en Vlaamse musea online bijeenbrengt. In samenwerking met het NDE is de collectiedata van een aantal Modemuze-partners onder de loep genomen om te kijken welke mogelijke verhalen er te vertellen zijn met deze data. Deze Data Stories gaan over het ontdekken van patronen in de objecten die behoren tot de collecties van een aantal Modemuze-partners.

De datasets die gebruikt zijn voor deze stories werden door de bronhouders aangeleverd aan de datamanager van Modemuze. Aangezien nog niet iedere Modemuze-partner werkt met Linked Data, zijn bepaalde gegevens in de datasets omgezet volgens deze methode. De Linked Data is vervolgens gebruikt om de Data Stories te creëren. De data in deze stories is dus bewerkt en komt niet rechtstreeks bij de bronhouders vandaan.

Wat verder in het achterhoofd moet worden gehouden bij het bekijken van deze stories, is dat iedere verzameling van de verschillende Modemuze-partners uniek is. Dit komt doordat iedere instelling een andere missie en focus wat betreft verzamelen had en heeft. De ene instelling heeft veel objecten van vóór 1900 en de ander juist objecten van ná 1900 in de collectie. De ene instelling heeft als focus Nederlandse streekdracht, terwijl de ander meer focust op innovatie binnen textiel. Binnen deze Data Stories is het vooral de geschiedenis van het ontstaan van de collecties die we in de stories terug zien; de missie en focus van de Modemuze-partners kan op dit moment anders zijn ten opzichte van het verleden. Wat ze gemeen hebben: binnen de collecties van de Modemuze-partners bevinden zich op het lichaam gedragen textiel en accessoires, met andere woorden kleding, kledingaccessoires en sieraden. Deze objecten worden op Modemuze samengebracht.

In deze pilot zal gekeken worden wat de collectiedata van een aantal Modemuze-partners ons kan vertellen als ze in Data Stories samenkomen. Wat kunnen we ontdekken over zowel de verzamelgeschiedenis van de partners als over mode- en kostuumgeschiedenis door middel van Data Stories?